Η άγνωστη ιστορία του πρώτου reality επιβίωσης – Ο παίκτης που αυτοκτόνησε και τα ευτράπελα

Πριν καν βγει στον αέρα της τηλεόρασης το πρώτο πρώτο Survivor υπήρξε ένα παιχνίδι επιβίωσης που γυρίστηκε στη Σουηδία και ήταν βασισμένο σε ένα βρετανικό project, το οποίο όμως δεν βγήκε ποτέ στον αέρα της βρετανικής τηλεόρασης. Το “Expedition Robinson”, όπως ήταν το όνομα του παιχνιδιού, έκανε πρεμιέρα το 1997 και υπήρξε στην τηλεόραση για 18 συνεχόμενα χρόνια.

Η πρώτη γνωριμία, όμως, των τηλεθεατών με τα παιχνίδια επιβίωσης σημαδεύτηκε από ένα πολύ τραγικό γεγονός.

Ο Σίνισα Σαβίτζα ήταν ο πρώτος παίκτης που βίωσε την απόρριψη, καθώς υπήρξε ο πρώτος διαγωνιζόμενος που ψηφίστηκε προς αποχώρηση από το Expedition Robinson. Μερικές εβδομάδες αργότερα και πριν το παιχνίδι βγει στον τηλεοπτικό αέρα, ο Σαβίτζα θα έπεφτε στις γραμμές του τρένου, βάζοντας τέλος στη ζωή του. Μια απόφαση, που σύμφωνα με τους οικείους του, πήρε μην μπορώντας να αντέξει την κατακραυγή που θα υφίστατο όταν το reality έκανε πρεμιέρα στους τηλεοπτικούς δέκτες.

Ο πρόσφυγας από τη Βοσνία

Ο αυτόχειρας, σύμφωνα με άρθρο της Guardian, ζούσε στη Σουηδία λίγα χρόνια πριν δηλώσει συμμετοχή για το reality επιβίωσης. Καταγόταν από ένα χωριό της Βοσνίας και τόσο εκείνος, όσο και η σύζυγός του είχαν διαφύγει από την πρώην Γιουγκοσλαβία κατά τη διάρκεια του πολέμου. «Όλοι επηρεάζονται από έναν πόλεμο» ανέφερε η σύζυγός του, Νερμίνα, που όμως πρόσθετε: «Ο Σίνισα δεν έχασε κανέναν στον πόλεμο και ο λόγος που φύγαμε ήταν πως εκείνος ήταν μισός Σέρβος, μισός Κροάτης και εγώ Μουσουλμάνα. Δεν ανήκαμε πουθενά».

Ο νεαρός Σίνισα κέρδισε μια θέση στη νομική σχολή και το ζευγάρι εγκαταστάθηκε σε μια μικρή πόλη 100 μίλια από τη Στοκχόλμη. Την άνοιξη του 1997 αποφάσισε να δηλώσει συμμετοχή στο νέο πρόγραμμα της δημόσια τηλεόρασης. Οκτώ άνδρες και οκτώ γυναίκες θα αφήνονταν σε ένα έρημο νησί, χωρισμένοι σε δύο ομάδες και διαγωνιζόμενοι για χρηματικό έπαθλο 500.000 κορώνων (περίπου 50.000 ευρώ). Στην αίτηση συμμετοχής περιέγραφε τον εαυτό του σαν «φιλήσυχο, ιδιαίτερα δραστήριο και καθόλου κυκλοθυμικό». Οι δικοί του άνθρωποι ανέφεραν πως όταν έμαθε πως έγινε δεκτός έκανε «σαν μικρό παιδί» από τη χαρά του.

Όταν αγωνιάς να ανήκεις κάπου

Ωστόσο, το πιο κρίσιμο στοιχείο που έκανε τον άνδρα από την πρώην Γιουγκοσλαβία να δηλώσει συμμετοχή, ήταν προκειμένου να αποδείξει πως ανήκει κάπου. Έτσι, φαίνεται πως δεν ήταν επαρκώς προετοιμασμένος για την δημόσια απόρριψη που έμελλε να βιώσει. «Είχα την αίσθηση πως ο Σίνισα υπήρξε λίγο ντροπαλός, αλλά έμοιαζε παράλληλα θετικός άνθρωπος. Ήξερα πως ήταν ιδιαίτερα δραστήριος στα αθλήματα και ως εκ τούτου ιδιαίτερα ανταγωνιστικός» αναφέρει Σουηδός δημοσιογράφος που πήρε συνέντευξη από κάθε παίκτη του πρώτου εκείνου παιχνιδιού πριν και κατά τη διάρκεια του reality. «Όμως θυμάμαι ξεκάθαρα, πως τρεις ημέρες αφότου οι παίκτες εγκαταστάθηκαν στο νησί, ήταν εκείνος που υπέφερε. Έλεγε πως όλο αυτό ήταν πολύ δύσκολο και ότι δεν μπορούσε να το υπομένει. Νομίζω πως έπαιξαν ρόλο πολλά – οι άσχημες συνθήκες, το άγχος να βρει τη θέση του μέσα στην ομάδα και ο κίνδυνος να ψηφιστεί προς αποχώρηση».

Ο Μάρτιν Μέλιν, ο πρώτος νικητής εκείνου του παιχνιδιού, ανέφερε αργότερα πως κατά την άποψή του το γεγονός πως ήταν πρόσφυγας και δεν μιλούσε άπταιστα σουηδικά, έπαιξε ρόλο στο τραγικό αποτέλεσμα. «Το πράγμα δουλεύει όπως και στην χώρα ως σύνολο. Αν είσαι πρόσφυγας και δεν ξέρεις τη γλώσσα και την κουλτούρα – ε, δεν ανήκεις στην ομάδα. Είσαι διαφορετικός» πρόσθετε ο αστυνομικός που έγινε ο πρώτος άνθρωπος που κέρδισε ποτέ το Survivor.

Η κατάθλιψη του πρώτου αποχωρήσαντα

Η γυναίκα του αυτόχειρα ισχυρίστηκε από την πρώτη στιγμή πως το show έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην απόφασή του. «Ήταν ένας χαρούμενος και ισορροπημένος πριν φύγει […] και μετατράπηκε σε βαθιά καταθλιπτικό και αγχωμένο» ανέφερε. «Θα κόψουν όλες τις καλές στιγμές μου και θα με δείξουν σαν ηλίθιο προκειμένου να δικαιολογήσουν πως ήμουν πράγματι ο χειρότερος και εκείνος που έπρεπε να φύγει» ανέφερε μετά την αποχώρησή του. Ωστόσο, παρά τις κατηγορίες της Νερμίνα για μπούλινγκ σε βάρος της συζύγου του κατά την παραμονή του στο νησί, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να προκύπτει σε τέτοιο βαθμό από το καταγεγραμμένο υλικό στις κάμερες. Ως το 2000, που τα δικαιώματα του show έφτασαν στην αμερικανική τηλεόραση, η ειδική επιτροπή που διερεύνησε την αυτοκτονία, κατέληγε στο συμπέρασμα πως ο νεαρός άνδρας αυτοκτόνησε έπειτα από τις τραυματικές εμπειρίες του πολέμου στη Βοσνία και έναν διαφαινόμενο αποτυχημένο γάμο.

Αν και ο σταθμός και οι εκπρόσωποί του ισχυρίστηκαν από το πρώτο λεπτό πως η αυτοχειρία δεν συνδεόταν με το παιχνίδι, οι αναταράξεις οδήγησαν σε αναβολές της πρεμιέρας και μια παραίτηση του παραγωγού του reality, πριν η δημόσια τηλεόραση ξεκινήσει την προβολή του. Η Νερμίνα είχε προχωρήσει σε δημόσια έκκληση για την ματαίωση προβολής του παιχνιδιού και δεν είναι λίγοι εκείνοι που ισχυρίζονται πως αν είχε κινηθεί νομικά, ίσως το τηλεοπτικό δίκτυο να μην αντιδρούσε τόσο υπεροπτικά. Άλλωστε, φαίνεται πως οι πρώτοι εκείνοι παίκτες δεν είχαν υπογράψει κάποιο ιδιαίτερο συμφωνητικό που να καλύπτει την παραγωγή σε περίπτωση «στραβής».

Τα ευτράπελα των reality

Μπορεί ο άνδρας από την πρώην Γιουγκοσλαβία να ξεχάστηκε και όλος ο κόσμος να ενέδωσε στην φρενίτιδα των reality, ωστόσο, αποτελεί κοινή αποδοχή πως οι παραγωγές εστιάζουν πολύ περισσότερο πια στην ψυχολογία των παικτών και επενδύουν περισσότερα στην κατάλληλη ψυχολογική τους υποστήριξη. Εκείνοι που υπερασπίζονται ακόμη και σήμερα τα reality, αναφέρουν πως ο Σίνισα αντέδρασε έτσι καθώς δεν γνώριζε την αντίδραση του τηλεοπτικού κοινού και θεωρούν πως παρόμοια περιστατικά μπορούν να αποτραπούν πλέον, καθώς όλοι γνωρίζουν πως διεξάγονται τέτοια τηλεοπτικά προγράμματα.

Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να εκληφθεί ως λογικό, αν δεν ακολουθούσαν σειρά από παρόμοια περιστατικά. Ο Νατζάι Τουρπάν, συμμετείχε σε ένα reality με αγώνες μποξ. Όταν αποκλείστηκε από τη συνέχεια των αγώνων, άρπαξε ένα όπλο και αυτοκτόνησε έξω από το γυμναστήριο όπου προπονούνταν. Επιπλέον, δεκάδες είναι οι παίκτες σε reality εγκλεισμού (τύπου Big Brother) που παραπονέθηκαν πως αφέθηκαν στη μοίρα τους μετά την αποχώρηση, ενώ είχαν σημαντικά ψυχολογικά προβλήματα και χρειάζονταν ψυχολογική και ιατρική παρακολούθηση. Έχουμε αναφερθεί ξανά στο παρελθόν σε εξαντλητικές δοκιμασίες που οδήγησαν σειρά από παίκτες στο νοσοκομείο, ακόμη και με καρδιακή εμβολή, στις διάφορες εκδοχές του Survivor ανά τον κόσμο.

Πηγή: youweekly.gr