Ήρωες και Αντιήρωες…

Η «Άνοδος»….

Κανένας μα κανένας Πόλεμος δεν κερδήθηκε ποτέ χωρίς αυτό το ζωτικό στοιχείο των ανθρώπινων Ψυχικών Δρώμενων.

Τον «Ηρωϊσμό»…

Αυτό το «στοιχείο – Στοιχειό» που σαν τον Πάνα ή τον Βάκχο δράττει από τα μύχια της Ψυχής τον Άνθρωπο – Πολεμιστή και τον….
κάνει ως άλλη Μαινάδα να υπερβαίνει τις δυνάμεις του, τις αντοχές του, να ξεπερνάει τη Λογική, να αψηφά τον ίδιο το Θάνατο, να υπερνικά προβλήματα και να κατακτά εχθρικές καταστάσεις εκεί που κάθε Λογικός σχεδιασμός και απαντοχή προμήνυαν το αντίθετο.
Το Μοτίβο είναι διττό.
Από την μια το «Ομηρικό Πρότυπο»….

Ο ένας Ήρωας που πολεμάει για χίλιους και επηρεάζει με το παράδειγμά του και τους υπόλοιπους συμπολεμιστές του.
Αχιλλέας, Αίαντας, Έκτορας, Λεωνίδας.
Δίδυμό του ο Ήρωας-Ηγέτης. Αυτός που σαν τον Αλέξανδρο και τον Ιούλιο Καίσαρα χτίζουν αυτοκρατορίες με μια φούχτα (εξίσου Ήρωες) ανυπέρβλητους πολεμιστές.

Από την άλλη το αδυσώπητο ένστικτο της αυτοσυντήρησης.
Εν Αρχή, του ίδιου του ατόμου αλλά πάντα μέσω της σωτηρίας της ίδιας της Φυλής στην ολότητά της. Για να σωθεί το άτομο πρέπει να σωθεί η Κοινότητά του. Έτσι, το σύνθημα «Υπέρ Βωμών και Εστιών» είναι αρκετό σε αμυντικές καταστάσεις για να πυροδοτήσει μαζική Ηρωϊκή σθεναρή αντίσταση, χτίζοντας Θρύλους όπως Θερμοπύλες, Μαραθώνες, Σαλαμίνες, Δερβενάκια, Μανιάκια.
Γεγονός φυσικά είναι πως στην Συλλογική Ιστορική Μνήμη «μένει ο Ένας» ως «Φυσιογνωμία» και οι «Πολλοί» ως «Αίσθηση»….
Αυτός δε ο «Ένας» είναι που θα «καρπωθεί» μαζί με τους καρπούς της Ηρωικής του Νίκης και τις αντίστοιχες «Κοινωνικές Απολαβές»….
Άλλοτε «Επιβράβευση» – πολιτική, οικονομική – άλλοτε την «Δίωξη» (που είναι και το συνηθέστερο -πχ Θεμιστοκλής, Μιλτιάδης, Αριστείδης, Κίμων, Καραϊσκάκης, κλπ) κι άλλοτε και τα δύο (πχ Κολοκοτρώνης).

Και η «Πτώση» :
Ο Ήρωας εν ειρήνη και η Κυριαρχία του «Αντιήρωα»…

Ο «Ηρωϊσμός» αν και εμπεριέχει την «αντιπαράθεση με το Θάνατο», γεγονός που συγκρούεται με το ένστικτο της αυτοσυντήρησης, παραδόξως είναι και ….. «Μέθη»…
Αυτή λοιπόν η «Μέθη του Ηρωϊσμού» συνεγείρει, επιφέρει αισθήματα «αυτολύτρωσης» αλλά και τον «σεβασμό της Κοινότητας» μέσω της «Δόξας» που κουβαλά. Συνεπώς «Δύναμη» και «Αίγλη» – που συνοδεύουν πάντα τις «Δάφνες».
Ουσιαστικά είναι ένας «Τρόπος ζωής», «Ζωής Θυσίας». Που φυσικά βρίσκει την ενσάρκωσή του κατ’ εξοχήν σε πολεμικές καταστάσεις.
Σίγουρα πάντως όχι σε συνθήκες ειρήνης, ακόμη και αν μιλάμε πχ για δίωξη εγκλήματος. Εκεί τα πράγματα αλλάζουν . Επειδή το έγκλημα είναι «πληθωρικό», βρίσκεται πάντα πολλά βήματα μπροστά από το Νόμο (ο οποίος καταγράφει πολύ περισσότερες ήττες από νίκες) κι επειδή οι «Μεγάλοι εκπρόσωποί» του ποτέ δεν «πλήττονται», συνεπώς η Κοινωνία διαρκώς υποφέρει, αδυνατεί να διακρίνει τον «Ηρωϊσμό» των λίγων εκπροσώπων του Νόμου που επιλέγουν να δράσουν με βάση αυτό
τον Κώδικα Υπέρτατης Προσφοράς και Θυσίας.
Σε συνθήκες ειρήνης, κατά αισχρό πλην απαρέγκλιτα σταθερό ιστορικό ρυθμό, τα «κοινωνικά σκήπτρα» παίρνει το μοντέλο του «Αντιήρωα».
Η Πολιτική φροντίζει με την ίδια την «Χαμαιρπή Αντιηρωϊκή φύση» της να καταδιώκει
τους «Ήρωες».

Η Πολιτική δεν επιβραβεύει τον Ήρωα, αντιθέτως τον φοβάται. Διότι Ήρωας σημαίνει «εξηρμένα συναισθήματα», και η «άνευρη άθυμη Πολιτική» φοβάται τα «Έντονα Συναισθήματα της Κοινωνίας» καθώς αυτά συνήθως σημαίνουν «Μαζικές εξεγέρσεις», «κοινωνικές αντιδράσεις» και συνεπώς «ξεβόλεμα των Πολιτικών» από τις «αποδοτικές θέσεις» τους (που είναι «αποδοτικές» μόνον σε συνθήκες «κοινωνικής υπνηλίας» που με την σειρά της επιτυγχάνεται μόνον όσο ο «Ήρωας τελεί εν ύπνω»). Έτσι, φροντίζει να τον «κατασυκοφαντήσει» ως «αντικοινωνικό», «οιονεί δυνάστη», «μιλιταριστή», «αλαζόνα», «εν δυνάμει κίνδυνο του Δημοκρατικού Πολιτεύματος συνεπώς
κατά συνθήκη παραβάτη». Φροντίζει να ενισχύσει συνθήματα του τύπου «We don’t need an other hero». Προσπαθεί να ισοπεδώνει ουσιαστικά οτιδήποτε «μεγαλειώδες» και να ενισχύει κάθετί το «ανιαρό», «συμβατικό», «άοσμο» και συνεπώς «κοινωνικά ακίνδυνο» για την Καθεστηκυϊα Τάξη.

Η Πολιτική γνωρίζει επίσης καλά το «Μοντέλο του Έκο». Τον «Υπεράνθρωπο των Μαζών». Γνωρίζει πως ότι και να κάνουν οι Πολιτικοί της Μετριότητας, οι Κοινωνικές Μάζες ενστικτωδώς αναζητούν πάντα έναν «Υπεράνθρωπο», έναν «Ήρωα» να λατρέψουν. Πράγμα που σε όρους Πολιτικής μεταφράζεται :

«…Έναν ισχυρό ηγέτη να τις εμπνεύσει και να τις οδηγήσει…».

Κι αυτό η Πολιτική των Συμβιβασμών, του διεφθαρμένου Δούναι και Λαβείν, του Μεσοβέζικου, της Υποταγής και της Δήθεν Διπλωματίας δεν στέργει επ’ ουδενί να το αποδεχτεί. Οι Συγκλητικοί πάντοτε κρύβουν καλά το μαχαίρι που θα σκοτώσει τον «Επίδοξο (Ήρωα) Καίσαρα». Πάντα επίσης κρύβουν αρκετούς Βρούτους που θα «συσκοτίσουν» συστηματικά Κοινωνία και Ήρωα διαμορφώνοντας έντεχνα το «κατάλληλο σκηνικό δράσης». Και κυρίως γνωρίζουν καλά πως έναν Ήρωα του Πολέμου πρέπει να τον «εξοντώνουν έγκαιρα», προτού ενισχυθεί κοινωνικά, στρατιωτικά, οικονομικά και μετατραπεί σε «εν δυνάμει Καίσαρα».

Πολιτικοί και Κοινωνία των Μετριοτήτων «ανέχονται» τους Ήρωες μόνον στα πεδία του Πολέμου. Όταν λήγει ο Πόλεμος, αυτοί γίνονται επικίνδυνοι για τις «ορέξεις» των Αετονύχηδων. Τότε είναι η ώρα που αναλαμβάνουν δράση οι Μαυροκορδάτοι και οι Κωλέττηδες. Γι’ αυτό και οι Πολιτικοί αποφεύγουν την χρήση του Στρατού εν καιρώ ειρήνης σε πολεμικές επιχειρήσεις «εκτός της χώρας». Για να μην δημιουργούνται «Ήρωες» στα πεδία των Μαχών. Ήρωες που φυσικά κατόπιν θα «εισάγουν Καινά Δαιμόνια» στην ενδοτική και εθνομειοδοτική Πολιτική των «Διεφθαρμένων Συγκλητικών».

Ο Ήρωας με τα Χίλια Πρόσωπα

Καθόσον ο «Ήρωας» μετατρέπεται πάντα σε θρύλο προσλαμβάνοντας μυθικές (και δη «μεταφυσικές») διαστάσεις, με τον παραπάνω εύστοχο «Τίτλο» επέλεξε να βαφτίσει αυτό το «Ψυχικό Ανθρώπινο Ξεχείλισμα» ο Joseph Campbell στο ομώνυμο διαχρονικό βιβλίο του (το οποίο δημοσιεύθηκε την «Αντιηρωική εποχή του Μεταπολέμου») όπου ξεδιπλώνει με γλαφυρότητα σε εκατοντάδες χειμαρρώδεις σελίδες το παρακάτω (εν συντομία) γοητευτικό «Αλληγορικό» ταξίδι του «Ήρωα» ανά τον Κόσμο και την Ιστορία μέσα από την Παγκόσμια Παράδοση….

«…..Σε κάθε εθνική λαογραφία, σε κάθε παράδοση, σε κάθε μυθολογία σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, υπάρχει ο θρύλος του Ήρωα.
Μυστηριακό Αρχέτυπο, Ανυπέρβλητος Πόθος, Αρχέγονος Δρόμος, Υπέρτατος Στόχος.
Ο άνθρωπος με τις ξεχωριστές ιδιότητες. Ο Ήρωας που καλείται από το πεπρωμένο να εκπληρώσει κάποιον ανώτερο σκοπό. Ο Ήρωας που αφού τον επιτύχει, αναχωρεί για τα Ανώτερα Πνευματικά Πεδία εγκαταλείποντας τον Κόσμο των Ανθρώπων. Ή που καμιά φορά επιστρέφει γενναιόδωρα στους Ανθρώπους για να τους διδάξει με το παράδειγμα, τις γνώσεις του και τις ικανότητές του.

Κάποιοι αρνούνται αυτό το Κάλεσμα της Μυστικιστικής Ηρωϊκής Ατραπού.
Όχι για πολύ όμως. Είναι βάσανο η απόρριψή του και εντέλει τρελαίνει τον Αρνητή.
Απαντώντας θετικά ο Ήρωας στο Κάλεσμα, μπαίνει στην Διάσταση της Περιπέτειας. Είναι και δεν είναι πλέον στον Κόσμο των Ανθρώπων. Η αίσθηση του χωροχρόνου αλλάζει. Οι Δοκιμασίες του είναι πολλές και σκληρές. Ενίοτε, επικίνδυνες. Κάποιοι εξολοθρεύονται. Κάποιοι άλλοι παγιδεύονται προσωρινά. Μερικοί από αυτούς ζουν πλέον μισές ζωές. Πατάνε σε όλους τους Κόσμους και πουθενά.

Ενίοτε κάποιοι επιστρέφουν μετά από πολλά χρόνια. Και κάποιοι δεν γυρίζουν ποτέ. Δυστυχής απώλεια σπάνιων ανθρώπων. Παρ’ όλα αυτά, το Κάλεσμα έρχεται ξανά και ξανά στους Ανθρώπους. Και πάντα υπάρχουν άφοβοι υποψήφιοι Ήρωες να το απαντήσουν.
Κατά την περιπέτεια, υπάρχουν Εχθρικές Δυνάμεις που επιτίθενται λυσσασμένα, αλλά υπάρχουν και Φιλικές δυνάμεις που προσφέρουν (άλλοτε φυσική, άλλοτε Υπερφυσική) καθοδήγηση και βοήθεια.

Ο Δρόμος της Ηρωϊκής Δοκιμασίας είναι πάντα σκληρός κι επικίνδυνος. Αλλά η Συνάντηση με την Υπέρτατη Ηρωϊκή Μοίρα είναι «εκεί και περιμένει». Καλεί διαρκώς τον Ήρωα και τον ενθαρρύνει να επιμείνει. Είναι η Φωνή μέσα του που του λέει ακατάπαυστα «συνέχισε, και στο τέλος σε περιμένει η Ένωση με το Θείο μέσω της υπέρβασης των ανθρώπινων φόβων, των ανθρώπινων μέτρων».

Ο Ήρωας που απερίσκεπτα φεύγει μόνος του κι ενίοτε απροετοίμαστος για το Ταξίδι, έρμαιο ενός ανώριμου και πρώϊμου εφηβικού ενθουσιασμού, κινδυνεύει από μύριους κινδύνους. Ο Ήρωας όμως που φεύγει «ώριμος», «εκπαιδευμένος», «προετοιμασμένος ψυχικά και σωματικά», οργανωμένα και πάνω απ’ όλα με Στήριξη Φιλικών Δυνάμεων πίσω του θα κυριαρχήσει σε όλα τα Μονοπάτια με μεγαλύτερη ευκολία. Δεν θα εκλείψουν οι κίνδυνοι και οι δοκιμασίες. Όχι. Αυτά του ανήκουν δικαιωματικά, είναι τα ατομικά του «ιερά πεδία μαχών», οι «προσωπικοί του δράκοι» και πρέπει να τους αντιμετωπίσει μόνος του. Είναι ο μόνος τρόπος να διδαχτεί και να περάσει σε ανώτερες βαθμίδες
αυτογνωσίας γινόμενος ταυτόχρονα ακόμη πιο χρήσιμος στην (μικρο)κοινωνία του (συνήθως) και άλλοτε ευρύτερα σε όλη την Ανθρώπινη Κοινωνία. Δεν θα παγιδευτεί όμως ποτέ του σε εχθρικές φυλακές.

Ένεκα της «προετοιμασίας», πάντα θα είναι μαζί του «συνοδοί – φύλακες» που θα τον βοηθούν να διαφεύγει, να επιβιώνει και να συνεχίζει αδιάκοπα την περιπέτεια στη χώρα της Ηρωϊκής (οιονεί Ημίθεης) Πραγματικότητας.

Το Κυνήγι του Δράκοντα;
Οι Άθλοι του Ηρακλέους;
Το Ταξίδι στη Χώρα των Θαυμάτων;
Η Αναζήτηση του Ιερού Δισκοπότηρου;
Το Πέταγμα του Αετού;
Το Ταξίδι του Οδυσσέα για την Ιθάκη;
Ο «Θάνατος» και η «Ανάσταση»;

Κάθε Ηρωϊκή Παράδοση έδωσε το δικό της Μυστηριακό Όνομα στην Ατραπό και στον Ήρωα.
Η Πορεία όμως είναι η ίδια. Είναι ο «Δρόμος του Ήρωα».
Και ο Στόχος κοινός. Είναι η Υπέρτατη Προσφορά στην «Κοινότητα». Η Προσφορά «Ζωής (του Ενός) για την Ζωή (των Πολλών)». Κι εντέλει, η Ηρωική Έξοδος από τον Κόσμο των Ανθρώπων και η μεταστοιχείωση σε Σύμβολο πια. Ως οδηγός των Ανθρώπων. Θρυλική υπέρβαση των ανθρώπινων Φόβων που οδηγεί σε μια Μυστικιστική Ταύτιση με το Θείο. Η Υπέρτατη Εξύψωση. Το Πέταγμα σε μια «Υπερσυνειδητότητα» που ενίοτε οδηγεί τον γήινο Ήρωα στην Αγιοποίηση.

Η κατάληξη;
Κάποιοι το ονόμασαν Βαλχάλα.
Κάποιοι άλλοι Ηλύσια πεδία.
Κάποιοι άλλοι Παράδεισο. Δεν έχει σημασία το όνομα. Ούτε το ένδυμα.
Το Ταξίδι και ο Στόχος έχει σημασία. Κι αυτά είναι ίδια παντού. Ασχέτως εάν οι «Συνοδοί» λέγονται Βαλκυρίες, Προπομποί ή Άγγελοι.
Η γλυκιά αίσθηση της απόλυτης αρμονίας που περιμένει τον Ήρωα στο Τέλος του Ταξιδιού είναι το μεταφυσικό κίνητρο για να αντιμετωπίσει με επιτυχία τους κινδύνους του ταξιδιού.
Η Προσμονή δε κι η Μοναξιά είναι πάντα οι κύριοι σύντροφοί του σ’ αυτό το Ταξίδι…»

Διερωτήσεις αντί Επιλόγου

Το «Ηρωϊκό Φρόνημα και Στάση Ζωής» δεν είναι κάτι που ξαφνικά ξεπετάγεται απ’ το πουθενά την «κρίσιμη ώρα» ενός λαού. Γι’ αυτό και δεν έχουν να επιδείξουν όλοι οι Λαοί ιστορικά ηρωϊκές στιγμές και εξάρσεις. Πολύ δε περισσότερο «Συστηματικές Ηρωϊκές Ιστορικές Ακολουθίες».
Υπάρχουν Λαοί Ήρωες και Λαοί που συστηματικά υποτάσσονται.
Το Ηρωϊκό Φρόνημα χτίζεται μέρα τη μέρα, αιώνα τον αιώνα. Τόσο μέσα από πολέμους όσο και από την ανάλογη προετοιμασία του Λαού εν καιρώ ειρήνης.
Όλους τους προηγούμενους αιώνες της μακραίωνης ιστορίας της, μέχρι και πριν το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο η Ελληνική κοινωνία όντως προετοιμαζόταν για πόλεμο. Συντηρούσε το Ηρωικό και πολεμικό της φρόνημα. Γι’ αυτό και είχε να επιδείξει άφθονες ηρωϊκές στιγμές και φυσικά μεγαλειώδεις Πολεμικές επιτυχίες.

Σήμερα άραγε, η Ελληνική κοινωνία «χτίζει» προνοητικά το απαραίτητο «Ηρωικό φρόνημα» που απαιτείται για να «διαφυλαχτεί η ακεραιότητά» της στους αντίστοιχους πολέμους του Μέλλοντός της;

Ή μήπως, στα πλαίσια της Πολυπολιτισμικότητας και μιας δήθεν «Φιλειρηνικότητας»
εξοβελίζουμε (εξορίζουμε ανευθύνως) το «Ηρωϊκό Στοιχείο» του Ελληνικού Γένους στο Πυρ το εξώτερον διακινδυνεύοντας να το πληρώσουμε πολύ πολύ ακριβά στον επόμενο πόλεμο (και δη με την «Ελευθερία μας» που κάποιοι Ήρωες πρόγονοι μας χάρισαν με το αίμα τους);

Γεράκι του Αιγαίου
aigeanhawk@gmail.com

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ”Στόχος” στις 31/3/2011

Use Facebook to Comment on this Post