Πόσο εύκολα επιλέγει κανείς να επισκεφτεί έναν ειδικό ψυχικής υγείας;
Οι συχνότεροι λόγοι που κάποιος επιλέγει να συμβουλευτεί ένα ψυχολόγο, είναι
ψυχολογικά συμπτώματα, όπως κατάθλιψη, διαταραχές, άγχος, φοβίες. Ακόμα, στοιχεία της προσωπικότητας του ατόμου που του προκαλούν προβλήματα δυσλειτουργίας σε σημαντικούς τομείς της ζωής του, όπως στον επαγγελματικό τομέα, στις προσωπικές σχέσεις, όπου εκεί οι αποτυχίες το κάνουν να νιώθει απογοήτευση και να χάνει την αυτοπεποίθηση του. Ωστόσο, πολλά άτομα δυσκολεύονται να επισκεφτούν έναν ειδικό ψυχικής υγείας.
Πώς να συμβουλεύσετε ένα αγαπημένο σας πρόσωπο για να επισκεφτεί έναν ειδικό ψυχικής υγείας;
Ένα βασικό κριτήριο για την ανάγκη συνεργασίας με έναν ειδικό αποτελεί η ικανότητα του ατόμου να λειτουργεί στο ακαδημαϊκό, προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο και να αντλεί ικανοποίηση από τη ζωή του. Αν θεωρείτε ότι το φιλικό σας άτομο θα έπρεπε να επισκεφθεί κάποιον ειδικό, θα πρέπει να του αναλύσετε την άποψή σας με τρόπο που να δείχνει ότι ενδιαφέρεστε για το πώς νιώθει. Το να χρησιμοποιήσετε κάποιο τέχνασμα ή να πείτε ψέματα προκειμένου να απευθυνθεί σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας, δεν είναι βοηθητικό.
Ωστόσο, μερικές φορές αρκεί να αναφερθείτε σε μία μόνο όψη των προβλημάτων που αντιμετωπίζει το φιλικό σας πρόσωπο και να αφήσετε τα υπόλοιπα θέματα να ανακύψουν κατά την πορεία της συμβουλευτικής. Αν το άτομο διατηρεί αμυντική στάση απέναντί σας, ίσως θα ήταν καλύτερο να εστιάσετε την παρέμβασή σας σε μία από τις αντικειμενικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει πχ. εργασιακές δυσκολίες ή προσωπική ζωή.
Θα πρέπει να του μιλήσετε για τις ανησυχίες και τους φόβους σας με ήρεμο τρόπο, εκμεταλλευόμενος ίσως κάποια στιγμή έξαρσης των συμπτωμάτων. Τονίστε του ότι δεν μπορείτε να το βλέπετε να υποφέρει χωρίς λόγο και ότι θέλετε να το βοηθήσετε να ξεπεράσει ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζεται. Σε κάθε περίπτωση είναι αναγκαίο, να ακούτε με προσοχή τα όσα έχει να σας πει. Μπορεί κάποιοι φόβοι, σκέψεις, ταμπού να τον εμποδίζουν να δει το θέμα της επίσκεψης πιο θετικά. Αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να ασκήσετε κριτική ή να βρεθείτε αντιμέτωποι. Να θυμάστε το στόχο σας.
Εξαιρετικά σημαντική στην προσπάθειά σας να τον πείσετε να απευθυνθεί σε έναν ειδικό είναι η συμβολή του οικογενειακού του περιβάλλοντος. Πρέπει να βεβαιωθείτε ότι δε θα είστε ο μόνος που επιμένει να απευθυνθεί σε ειδικό, αλλά ότι θα έχετε τη συμπαράσταση όλων, οι οποίοι συλλογικά θα τον προτρέπουν σε μία τέτοια συνεργασία. Αλλιώς, υπάρχει κίνδυνος να είστε ο μόνος που βλέπει το πρόβλημα.
Είναι πολύ βασικό να του μιλήσετε σε προσωπικό επίπεδο. Το να αναφερθείτε για το συγκεκριμένο πρόβλημα δημόσια ή μπροστά σε γνωστούς και φίλους, δεν βοηθά. Το άτομο θα νιώσει αμήχανα και θα θελήσει να αμυνθεί.
Μιλήστε του για τις φοβίες και τις ανησυχίες σας. Θα πρέπει να έχετε παραδείγματα για το ποιες συμπεριφορές δημιουργούν πρόβλημα. Ακούστε με προσοχή τι έχει να σας πει χωρίς να ασκήσετε κριτική στις απόψεις του.
Εξηγήστε του ότι παρότι μερικοί άνθρωποι νιώθουν ότι η αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας αποτελεί ένδειξη προσωπικής αδυναμίας ή αποτυχίας, στην πραγματικότητα χρειάζεται κουράγιο και δύναμη για να αναγνωρίσει κανείς τις προσωπικές του δυσκολίες.
Μπορείτε ακόμα, να προσφερθείτε να βρείτε κάποιον ειδικό ή να τον συνοδεύσετε στο πρώτο ραντεβού. Προσοχή, αν δεχτεί να το κάνετε, όταν φτάσετε αφήστε τον να χτυπήσει το κουδούνι και να μπει πρώτος. Με τον τρόπο αυτό, το άτομο συνειδητοποιεί πλέον πως είναι δική του επιλογή.
Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι ο ρόλος σας περιορίζεται στο να προσφέρετε υποστήριξη στο φιλικό σας πρόσωπο ή στο να το προτρέψετε να δει έναν ειδικό όταν η υποστήριξη σας δεν είναι αρκετή. Περιοριστείτε στο να κάνετε την προσπάθεια και μην αναλάβετε την ευθύνη για την έκβαση της προσπάθειας. Με εξαίρεση κάποιες επείγουσες περιπτώσεις, όπου τίθεται σε κίνδυνο η ζωή του ατόμου που υποφέρει ή των άλλων, η απόφαση σχετικά με την εμπλοκή σε μία συμβουλευτική συνεργασία θα πρέπει να παρθεί από τον ίδιο. Θα πρέπει να είναι στο τέλος δική του επιλογή, αλλιώς δεν θα συνεχίσει. Αν για οποιαδήποτε λόγο το φιλικό σας πρόσωπο είναι διστακτικό στο να έχει μία τέτοιου είδους συνεργασία, περιοριστείτε στο να εκφράσετε την αποδοχή σας για τα συναισθήματά του, να το διαβεβαιώσετε ότι αυτό σε καμία περίπτωση δε θα επηρεάσει τη μεταξύ σας σχέση και να αφήσετε το θέμα ανοιχτό για συζήτηση κάποια άλλη στιγμή.