Δύο «Ευρώπες»: Ατλαντική Ευρώπη και Ευρασιατική Ευρώπη

Είναι εμφανές, μέσα από την οικονομική κρίση της τελευταίας πενταετίας, ότι όργανα και θεσμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), ακόμα περισσότερο της ευρωζώνης, υπολειτουργούν ή/και δυσλειτουργούν.

Φανερώνοντας την πικρή για τους ευρωπαϊκούς λαούς αλήθεια ότι το τιτάνιο όντως εγχείρημα της Ε.Ε. για μία πραγματική ένωση των ευρωπαϊκών εθνών-κρατών σε ευρύτερη υπερεθνική ενότητα απέτυχε παταγωδώς. Ούτε κοινή εξωτερική πολιτική, ούτε κοινή άμυνα, ούτε καν κοινή οικονομική πορεία, μέσω της περιβόητης «σύγκλισης» του φτωχού Νότου με τον πλούσιο Βορρά, μπόρεσε να αποκτήσει τελικά η Ε.Ε. Και τώρα πλησιάζει η στιγμή της θλιβερής αποκάλυψης…

Στην πραγματικότητα η Ε.Ε. δεν μπόρεσε ποτέ της να ξεπεράσει την ίδια την πολιτισμική πραγματικότητα. Ότι δηλ. υπάρχουν δύο «Ευρώπες», βασισμένες πάνω στη διαίρεση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας σε δυτικό και ανατολικό τμήμα, αλλά και πάνω στο Σχίσμα του 1054. Στην περιοχή μας όριο των δύο αυτών περιοχών εντός της «γηραιάς ηπείρου» είναι οι δαλματικές ακτές της Αδριατικής θάλασσας: Άλλη Ευρώπη ξεκινά από τη Σλοβενία και άλλη από την Κροατία… Καθολικισμός-προτεσταντισμός στη Δύση και Ορθοδοξία-ισλάμ στην Ανατολή.

Με όρους γεωπολιτικής του (άμεσου) μέλλοντος οι δύο αυτές «Ευρώπες» είναι αναπόφευκτο να ενσωματωθούν αργά ή γρήγορα σε δύο κυρίαρχα πλανητικά μπλοκ που προκύπτουν από τις εξελίξεις. Ο ένας συνασπισμός τείνει να διαμορφωθεί γύρω από τις ατλαντικές (θαλασσοκρατικές) δυνάμεις, με άξονα τη συμμαχία Βόρειας Αμερικής-Μεγάλης Βρετανίας. Αυτός ο συνασπισμός δύναται να «απορροφήσει» ολόκληρη σχεδόν τη Δυτική Ευρώπη.
Από την άλλη, η ευρασιατική Ρωσία εξαπλώνεται πλέον προς νότο και προς δυσμάς, με την τάση να γίνει ηγεμονική δύναμη πάνω στην Ανατολική Ευρώπη και σε τμήμα της Κεντρικής. Μία ρωσική «αυτοκρατορία» δεν θα δυσκολευτεί στο εγγύς μέλλον να εντάξει στη σφαίρα επιρροής της τα Βαλκάνια και τα απομεινάρια μιας διασπασμένης Τουρκίας.

Έτσι, η ευρασιατική ήπειρος θα είναι τεμαχισμένη στα τρία (τριχοτομημένη): το δυτικό της κομμάτι θα προσχωρήσει μοιραία στον ατλαντισμό, το κεντρικό της θα ταυτίζεται με την οργουελική Ευρασία, το δε ανατολικό της θα είναι η Άπω Ανατολή με κινητήρια δύναμη την Κίνα. Ο Ενδιάμεσος Χώρος που μας αφορά θα έχει ως άξονά του τη συνεννόηση Ορθοδοξίας-ισλάμ, με μεγάλο στοίχημα τη συνύπαρξη Χριστιανών και Μωαμεθανών.
Στο κλασικό του έργο «Η σύγκρουση των πολιτισμών» ο μακαρίτης πλέον Αμερικανός πολιτειολόγος Σάμουελ Χάντινγκτον μίλησε ακριβώς για τη διαμόρφωση ενός τέτοιου χώρου (του ισλαμο-ορθόδοξου πολιτισμού). Μία άμεση συνεννόηση της Ρωσίας (αλλά και της Ελλάδας) με το επίσημο Ισλάμ θα αποτρέψει την επικράτηση του ακραίου ισλαμισμού (ισλαμοφασισμού) και έτσι οι χριστιανικοί λαοί της περιοχής μας θα αποφύγουν τη μοιραία στο μέλλον ισλαμοποίησή τους…

Ησαΐας Κωνσταντινίδης