ΣΥΡΙΖΑ: ενεργειακός γρίφος με “πράσινες” ΑΠΕ και “κόκκινο” άνθρακα

Μπορεί το ζήτημα του ελληνικού χρέους να βρίσκεται στο επίκεντρο των ελληνικών και διεθνών μέσων ενημέρωσης, ωστόσο οι Ευρωπαίοι δεν μένουν αδιάφοροι στον ενεργειακό σχεδιασμό που φιλοδοξεί να προωθήσει το νέο υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΑΠΕ) υπό τον Παναγιώτη Λαφαζάνη…

Πρόσφατο άρθρο του βρετανικού Guardian επιχειρεί να αποτυπώσει αυτή τη λεπτή διαδικασία εξισορρόπησης ανάμεσα στις “πράσινες” προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης -με συμμετοχή και των Οικολόγων Πρασίνων- το “πάγωμα” των αποκρατικοποιήσεων και τις υποσχέσεις για “φθηνό ρεύμα” με την αξιοποίηση των εγχώριων ορυκτών -και βρώμικων προσθέτουμε εμείς- καυσίμων.

—Η στροφή στις ΑΠΕ

Σύμφωνα με το προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και τις υποσχέσεις αρμόδιων στελεχών όπως ο κ. Θανάσης Πετράκος, η νέα κυβέρνηση θα προάγει την αποκεντρωμένη και μικρής κλίμακας παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε επίπεδο νοικοκυριού, αλλά και κοινότητας πάντα σε συνεννόηση και με εμπλοκή των τοπικών κοινωνιών σε αυτές τις διαδικασίες.

Λόγος έχει γίνει ακόμα για την προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας στα κτήρια, το θεωρούμενο ως οικονομικά αποδοτικότερο μέτρο για την ταυτόχρονη μείωση των εκπομπών ρύπων και την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας.

Οι επικεφαλής του ευρωπαϊκού κόμματος των Πρασίνων, Ρεμπέκα Χαρμς και Φίλιπ Λάμπερτ χαιρέτησαν τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ και ανέφεραν στον Guardian ότι “ο Αλέξης Τσίπρας ενσαρκώνει την ελπίδα για μια αλλαγή πλεύσης στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο”.

—Το οικονομικό πρόβλημα

Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ -ή τουλάχιστον ένα μέρος του- να υποσχέθηκε μια ταχεία μετάβαση από τον άνθρακα σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών ωστόσο τα δημοσιονομικά μεγέθη είναι αμείλικτα και οι προθέσεις της νέας περιβαλλοντικής ηγεσίας σαφείς (ή ασαφείς, όπως το πάρει κανείς).

Η ελληνική οικονομία έχει συρρικνωθεί σε μια κλίμακα και με ταχύτητα τέτοιες που παραπέμπουν στη δεκαετία του 1930. Πολλοί μέσα στην κυβέρνηση θέτουν ως ύψιστη προτεραιότητα την οικονομική μεγέθυνση και την επανεκκίνηση της οικονομίας με κάθε κόστος.

Στο σημαντικό βαθμό που σε αυτή την πρόθεση “παραγωγικής ανασυγκρότησης” εμπλέκεται η “ενέργεια” -άλλωστε οι δύο τομείς πλέον συστεγάζονται- ο λιγνίτης κατέχει πρωταρχική θέση. “Η κατασκευή μιας νέας λιγνιτικής μονάδας προς αντικατάσταση δύο άλλων παλαιότερης τεχνολογίας, πιο ρυπογόνων, σε τεχνικούς όρους θα μπορούσε να θεωρηθεί ως βελτίωση” δήλωνε στον Guardian, ο Χάρης Κωνσταντάτος, μέλος της κεντρικής επιτροπής του κόμματος της Κουμουνδούρου.

Εάν αυτή η νέα μονάδα θα είναι η δρομολογημένη Πτολεμαΐδα 5, η οποία σχεδιαζόταν να κατασκευαστεί με γερμανικά κεφάλαια και εξοπλισμό, δεν έχει εξακριβωθεί.

Την ίδια ώρα, ο νέος υπουργός ΠΑΠΕ, Παναγιώτης Λαφαζάνης επιδόθηκε σε “σφιχτούς εναγκαλισμούς” με τους συνδικαλιστές της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ, γνωστούς πολέμιους της στροφής της Επιχείρησης προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τους οποίους λίγο ως πολύ παρουσίασε σε χθεσινή τους συνάντηση ως θεματοφύλακες του δημοσίου συμφέροντος -θεός φυλάξοι.

Οι Πράσινοι ίσως απογοητευτούν εκ των πραγμάτων από τον ΣΥΡΙΖΑ. Το ρεπορτάζ αναφέρει ότι “κορυφαία στελέχη του κόμματος θεωρούν την απομάκρυνση από τον άνθρακα ως ακατάλληλη επιλογή και επισημαίνουν ότι ακόμα και η “πράσινη” Γερμανία εξακολουθεί να καταναλώνει το “βρώμικο” καύσιμο.

“Εάν αντιμετωπίσουμε δυσκολίες από το εξωτερικό στο μεσοπρόθεσμο διάστημα, η κατανάλωση λιγνίτη αντί για εισαγωγές ενέργειας θα είναι η ορθή επιλογή. Εάν δεν έχουμε χρήματα για να εισάγουμε πετρέλαιο τότε θα ‘κάψουμε’ λιγνίτη ο οποίος έρχεται δωρεάν -όχι ως προς το περιβαλλοντικό αποτύπωμα-, αλλά ως προς το ότι είναι σημαντικά φθηνότερος” αναφέρουν πηγές του κόμματος. Είτε με τον ένα τρόπο είτε με τον άλλο θα εκμεταλλευτούμε τον ελληνικό λιγνίτη” αναφέρουν πηγές του κόμματος.

—Αγωγοί

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει ανοίξει ακόμα τα χαρτιά του στο φλέγον ζήτημα της διπλωματίας των αγωγών και ειδικά στην πολιτική που θα ακολουθήσει στο ζήτημα του υποθαλάσσιου αγωγού που σχεδιάζεται να συνδέσει τα θαλάσσια κοιτάσματα φυσικού αερίου της Κύπρου και του Ισραήλ με την ηπειρωτική Ευρώπη μέσω Ελλάδας.

Μέχρι στιγμής, μόνο άτυπες συνομιλίες έχουν διεξαχθεί ανάμεσα στο κυβερνητικό κόμμα και τα ευρωπαϊκά όργανα, καθώς αυτή τη στιγμή το ζήτημα βρίσκεται σε δεύτερη αν όχι σε τρίτη μοίρα.

Σε κάθε περίπτωση το στρατηγικό θέμα των αγωγών θα εξελιχθεί σε συμφωνία με τη διαμόρφωση των σχέσεων ανάμεσα στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Και σε αυτή την περίπτωση -όπως και στην εκμετάλλευση των πιθανών εγχώριων υδρογονανθράκων- ο ΣΥΡΙΖΑ θα χρειαστεί να ισορροπήσει ανάμεσα στις ριζοσπαστικές απαιτήσεις πολλών μελών του και τους συμβιβασμούς που θα αναγκαστεί να προσυπογράψει για να επιβιώσει στην εξουσία.

—Αποκεντρωμένη ενέργεια

Ο Παναγιώτης Λαφαζάνης και οι συν αυτώ υποσχέθηκαν δωρεάν ρεύμα σε 300 χιλιάδες νοικοκυριά, πέραν του Κοινωνικού Τιμολογίου που ήδη ισχύει, αλλά η Επιχείρηση αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα στην είσπραξη των οφειλών πελατών, ακόμη και χωρίς το δωρεάν ρεύμα.

Συγκεκριμένα, οι ανεξόφλητες οφειλές έχουν ξεπεράσει τα 2 δισ. Ευρώ, προκαλώντας έμφραγμα στο σύνολο της αγοράς ενέργειας με τελευταίο “θύμα” τις ΑΠΕ. Παρά τα κουρέματα και τα new deal,ακριβώς εξαιτίας των ανεξόφλητων λογαριασμών, οι παραγωγοί φωτοβολταϊκών αντιμετωπίζουν υπερημερίες που κυμαίνονται από 90 έως 120 μέρες.

Πώς θα υλοποιηθεί η υπόσχεση για καθαρή αποκεντρωμένη παραγωγή; Κανείς δεν ξέρει.

Ο κ. Κωνσταντάτος δηλώνει ότι “ότι τα έξυπνα μικροδίκτυα μπορούν να καταστήσουν πολύ αποδοτικότερη την εκμετάλλευση τω ΑΠΕ για τα μη διασυνδεδεμένα νησιά ή να συμβάλλουν σε αλλαγές σε τοπικό επίπεδο”. “Δεν χρειάζεται να αναπαράγουμε το μοντέλο του άνθρακα με μια κεντρική μονάδα που θα διανέμει ενέργεια. Δεν πρέπει να αναπαράγουμε αυτό το μοντέλο”.

Μπορεί στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ να πρεσβεύουν απόψεις όπως η παραπάνω, ωστόσο το ίδιο κόμμα υποστήριξε ανοιχτά συλλογικότητες που αντιτάχθηκαν σθεναρά στην εγκατάσταση αδειοδοτημένων ανεμογεννητριών -μια από τις πηγές αποκεντρωμένης και καθαρής ενέργειας- σε νησιά και άλλες περιοχές της ηπειρωτικής χώρας με το επιχείρημα ότι ο χωροταξικός σχεδιασμός και οι περιβαλλοντικές μελέτες ήταν ελλιπείς για να εξυπηρετηθούν τα “μεγάλα συμφέροντα”.

Ο χρόνος θα δείξει πού θα ισορροπήσει η μπίλια της ενεργειακής ανάπτυξης. Στο “πράσινο” των οικολογικών προτεραιοτήτων ή στο “κόκκινο” των θιασωτών της “βρώμικης” ενέργειας

econews