Τι αλλάζει στην παιδεία το νέο νομοσχέδιο;

Γράφει ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης
Δικηγόρος Αθηνών
Το νομοσχέδιο επιφέρει αλλαγές σε τρία βασικά σημεία…

1)Το νέο εξεταστικό σύστημα των  πανελληνίων
εξετάσεων. Στις εν λόγω διατάξεις, ρυθμίζεται η διάρθρωση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων των γενικών λυκείων (ΓΕΛ) και των πανελλαδικών εξετάσεων εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, καθώς επίσης και η ίδρυση ειδικοτήτων και προγραμμάτων των μαθητών των επαγγελματικών λυκείων (ΕΠΑΛ), η λειτουργία των σχολικών μονάδων της Γ΄ Λυκείου για το επόμενο σχολικό έτος, η πρόσβαση των αποφοίτων των επαγγελματικών λυκείων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και ζητήματα τοποθέτησης εκπαιδευτικών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων των ΕΠΑΛ.

2)Τη διάκριση των Προτύπων από τα Πειραματικά σχολεία, καθώς και τον τρόπο εισαγωγής μαθητών σε αυτά. Ειδικότερα, ορίζεται ότι η πλειοψηφία των μέχρι χθες «πρότυπων-πειραματικών» σχολείων θα είναι πειραματικά, με εξαίρεση κάποιων σχολείων που, για «ιστορικούς αποκλειστικά λόγους» όπως αναφέρεται στο νομοσχέδιο, θα οριστούν ως πρότυπα. Όσον αφορά τον τρόπο εισαγωγής των μαθητών, στα μεν Πειραματικά προβλέπεται κλήρωση, ενώ στα δε Πρότυπα, εναπόκειται σε απόφαση της Διοικούσας Επιτροπής Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων, όπως προέκυψε μετά από εισηγήσεις των συλλόγων διδασκόντων και των Επιστημονικών Εποπτικών Συμβουλίων. Ακόμη, προβλέπεται η «αυτόματη» μετάβαση των μαθητών από τη μία βαθμίδα στην άλλη, στην περίπτωση Πρότυπων ή Πειραματικών που είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους, καθώς επίσης και ο τρόπος επιλογής διδακτικού προσωπικού και διευθυντών στα εν λόγω σχολεία.

3)Τη διαδικασία επιλογής νέων στελεχών εκπαίδευσης (διευθυντές, προϊστάμενοι σχολικών μονάδων και διευθυντές εκπαίδευσης). Συγκεκριμένα, αντικαθίσταται η διαδικασία της συνέντευξης με διαδικασία, κατά την οποία οι συνάδελφοι εκπαιδευτικοί εκφράζουν με μυστική ψηφοφορία την άποψή τους για τους υποψηφίους.
Συμπληρωματικά, στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε  ρυθμίζονται επίσης: η δυνατότητα μεταφοράς θέσεων φοίτησης των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, ζητήματα λειτουργίας θεσμών επιστημονικής έρευνας και ερευνητικών κέντρων, η λήξη της θητείας συλλογικών οργάνων, η επανεγγραφή φοιτητών που διαγράφηκαν από τα ΑΕΙ, καθώς επίσης και ζητήματα προσαρμογής στην ευρωπαϊκή νομοθεσία των σχολείων Ευρωπαϊκής Παιδείας.
Σε ό,τι αφορά στην ιδιωτική εκπαίδευση πάντως στο άρθρο 6 με τίτλο: «Θέματα Ιδιωτικών Σχολείων, Φροντιστηρίων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και Κέντρων Ξένων Γλωσσών» προβλέπεται:

1. Απαγορεύεται η λειτουργία εσωτερικών φροντιστηρίων και κέντρων ξένων γλωσσών στα ιδιωτικά σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

2. Τα φροντιστήρια δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και τα Κέντρα Ξένων γλωσσών οφείλουν να καταθέτουν στις οικείες διευθύνσεις εκπαίδευσης το αναλυτικό εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα μαθημάτων από όπου να προκύπτει ο αριθμός των Τμημάτων και των μαθητών του κάθε τμήματος, οι ώρες διδασκαλίας του κάθε μαθήματος και ο διδάσκων της κάθε διδακτικής ώρας.

3. Οι ιδιοκτήτες των φροντιστηρίων και των κέντρων ξένων γλωσσών καταθέτουν στις διευθύνσεις εκπαίδευσης αντίγραφα των συμβάσεων εργασίας που έχουν συνάψει με τους διδάσκοντες. O έλεγχος των τυπικών προσόντων των διδασκόντων γίνεται από τις διευθύνσεις εκπαίδευσης .Για την αποτελεσματική εφαρμογή των παραπάνω οι υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων συνδέονται ηλεκτρονικά με το σύστημα Εργάνη. Με αποφάσεις του υπουργού ρυθμίζεται κάθε λεπτομέρεια για την εφαρμογή των άρθρων 2 και 3 του παρόντος νόμου.

4. Οι ημέρες διακοπών και αργιών των Φροντιστηρίων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και Κέντρων Ξένων Γλωσσών καθορίζονται ως εξής:

Α. Διακοπών:
Ι) Χριστουγέννων, από την 24η Δεκεμβρίου μέχρι και την 7η Ιανουαρίου
ΙΙ) Πάσχα, από τη Μεγάλη Δευτέρα μέχρι και την Κυριακή του Θωμά
Β. Αργιών:
Ι) όλες τις Κυριακές
ΙΙ) τις θρησκευτικές γιορτές των Τριών Ιεραρχών και του Αγίου Πνεύματος
ΙΙΙ) τις εθνικές επετείους της 28ης Οκτωβρίου και 25ης Μαρτίου
IV)17η Νοεμβρίου
V) την Καθαρά Δευτέρα
VI) την 1η Μαΐου
VII) την κατά τις ισχύουσες διατάξεις ημέρα αργίας για την έδρα κάθε φροντιστηρίου και κέντρου ξένων γλωσσών λόγω τοπικής θρησκευτικής ή εθνικής γιορτής
VIII) τη γιορτή Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Ειδικά για τα φροντιστήρια οι διακοπές του Πάσχα δύναται να περιοριστούν από Μ. Πέμπτη έως και Τρίτη μετά το Πάσχα.

5. Κατά τις ημέρες αργιών και διακοπών οι καθηγητές δεν προσφέρουν υπηρεσίες δικαιούμενοι των αποδοχών τους που προκύπτουν βάσει του προγράμματος τους των αντιστοίχων ημερών.Σε περίπτωση κατά εξαίρεση απασχόλησης των καθηγητών κατά τις ημέρες 04-01 και 05-01 εκάστου έτους οι αντίστοιχες αποδοχές των εργαζομένων προσαυξάνονται κατά τον νόμο.Σε περίπτωση κατά εξαίρεση απασχόλησης των καθηγητών κατά τις Κυριακές οι αντίστοιχες αποδοχές των εργαζομένων προσαυξάνονται κατά τον νόμο.
6. Το εβδομαδιαίο ωράριο πλήρους διδασκαλίας στα Φροντιστήρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και στα Κέντρα Ξένων Γλωσσών καθορίζεται στις 21 ώρες.
Κάτοχοι απολυτηρίου Γενικού Λυκείου, οι οποίοι κατά τη διάρκεια της φοίτησής τους στο Λύκειο έχουν διακριθεί στη Βαλκανική ή τη Διεθνή Ολυμπιάδα Μαθηματικών, Πληροφορικής, Φυσικής, Χημείας ή Βιολογίας και τους έχει απονεμηθεί πρώτο, δεύτερο ή τρίτο βραβείο (χρυσό, αργυρό ή χάλκινο μετάλλιο) εγγράφονται καθ’ υπέρβαση του αριθμού εισακτέων σε σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις τμημάτων των Πανεπιστημίων, εφόσον το μάθημα στο οποίο έχουν διακριθεί στις Ολυμπιάδες, περιλαμβάνεται στα μαθήματα της Ομάδας Προσανατολισμού που έχουν επιλέξει οι υποψήφιοι στην τελευταία τάξη Λυκείου. Τα ανωτέρω ισχύουν και για τους κατόχους απολυτηρίου Γενικού Λυκείου, οι οποίοι κατά τη διάρκεια της φοίτησής τους στο Λύκειο έχουν διακριθεί στον Ευρωπαϊκό διαγωνισμό για νέους επιστήμονες με την απονομή σε αυτούς του πρώτου, δεύτερου ή τρίτου βραβείου, καθώς και ειδικής διάκρισης.

Η διάκριση βεβαιώνεται από τον αντίστοιχο επιστημονικό φορέα ή ένωση.

Με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων καθορίζονται τα θέματα που έχουν σχέση με την υποβολή αιτήσεων, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και τον έλεγχο αυτών, τη διαδικασία εγγραφής και κάθε άλλο σχετικό θέμα.

Με όμοια απόφαση καθορίζονται τα θέματα που έχουν σχέση με κατόχους απολυτηρίου ΕΠΑΛ με ανάλογες διακρίσεις.

Ως προϋπόθεση για τη διαδικασία συμμετοχής των κατόχων απολυτηρίου ΓΕΛ ή ΕΠΑΛ στην ανωτέρω διαδικασία είναι η επίτευξη μέσου όρου βαθμών στα μαθήματα που εξετάστηκαν στις πανελλαδικές εξετάσεις τουλάχιστον ίσου με το μισό του μέγιστου δυνατού.

2. Η ισχύς των διατάξεων  άρχεται από το ακαδημαϊκό έτος 2016-2017 και αφορά στους κατόχους απολυτηρίου Γενικού Λυκείου ή ΕΠΑΛ του σχολικού έτους 2015-16 κι εφεξής.
 Με το νέο νομοσχέδιο δίνεται η δυνατότητα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση σε δύο διαφορετικά πεδία. Αυτή όμως η δυνατότητα δίνεται μόνο αν ο υποψήφιος εξεταστεί σε πέντε αντί για τέσσερα μαθήματα. Με τη δεύτερη επιλογή ο υποψήφιος περιορίζεται μόνο σε ένα από τα παρακάτω πέντε επιστημονικά πεδία:

Ανθρωπιστικές, Νομικές και Κοινωνικές Επιστήμες
Θετικές Επιστήμες
Επιστήμες Υγείας
Επιστήμες της Εκπαίδευσης
Επιστήμες Οικονομίας και Πληροφορική.

Τα «μαθήματα μπαλαντέρ» θα είναι: η Βιολογία, τα Μαθηματικά, οι Αρχές Οικονομικής Θεωρίας, η Ιστορία. Για παράδειγμα ένας υποψήφιος δίνει τα τέσσερα μαθήματα για το πεδίο «Θετικές Επιστήμες» (Γλώσσα, Φυσική, Μαθηματικά, Χημεία) ωστόσο αν εξεταστεί και στο μάθημα της βιολογίας μπορεί να κατευθυνθεί και στις ιατρικές σχολές.