Διαβάστε το όλοι: Τι πρέπει να γνωρίζουμε για την καταγγελία σύμβασης εργασίας;

Ο Εργοδότης που καταγγέλλει τη σύμβαση αορίστου χρόνου υποχρεούται μέσα σε…οκτώ (8) ημέρες από την παράδοση του εγγράφου της καταγγελίας στον απολυόμενο να υποβάλλει το έγγραφο της καταγγελίας στο οποίο θα πρέπει να υπάρχει η υπογραφή του απολυόμενου και η ημερομηνία παραλαβής από αυτόν. Η αναγγελία της καταγγελίας σύμβασης εργασίας (με ή χωρίς προειδοποίηση) γίνεται με ηλεκτρονική υποβολή στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ με την διαδικασία που περιγράφεται στο αρθ.3, παρ.στ της ΥΑ 28153/126/28.08.2013 (ΦΕΚ 2163/Β΄/30.08.2013) (εκτός των εξαιρέσεων από τη ηλεκτρονική υποβολή, λόγω ένταξης στις μεταβατικές διατάξεις του αρθ.9 της ΥΑ, που υποβάλλουν με προσέλευση και κατάθεση στην αρμόδια Υπηρεσία του ΟΑΕΔ).

Σε περίπτωση που για οποιονδήποτε λόγο λείπει η υπογραφή του απολυόμενου, η καταγγελία σύμβασης εργασίας γίνεται δεκτή εφόσον συνοδεύεται από νόμιμο δικαιολογητικό κοινοποίησης (έκθεση επίδοσης από δικαστικό επιμελητή).

Σε περίπτωση απόλυσης, εφόσον ο εργαζόμενος αρνηθεί να υπογράψει την παραλαβή του εγγράφου της καταγγελίας, τότε αυτή κοινοποιείται με δικαστικό επιμελητή, η δε σχετική αποζημίωση κατατίθεται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων στο όνομα του δικαιούχου.

Ο εργαζόμενος μπορεί να παραλάβει το έγγραφο ή την αποζημίωση, προσθέτοντας πριν από την υπογραφή του τη φράση «με την επιφύλαξη κάθε δικαιώματός μου». Ετσι δεν χάνει το δικαίωμα να προσβάλει το κύρος της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας του.

Απαγορεύεται η απόλυση εργαζομένης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και για ένα έτος μετά τον τοκετό, ή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα σε περίπτωση επιπλοκών. Επιτρέπεται μόνο για σπουδαίο λόγο, ο οποίος δεν έχει σχέση με την εγκυμοσύνη, και η καταγγελία αυτή πρέπει να γνωστοποιείται στην Επιθεώρηση Εργασίας.

Η καταγγελία της σύμβασης εργασίας δεν συνδέεται με κάποια αιτιολογία (οι απολύσεις στην Ελλάδα είναι αναιτιολόγητες), ωστόσο ελέγχεται για καταχρηστικότητα.

Κυρίαρχο στοιχείο κατά τη νομολογία για να θεωρηθεί η καταγγελία της σύμβασης καταχρηστική είναι η ύπαρξη λόγου εμπάθειας ή εκδίκησης και γενικά προσωπικού λόγου του εργοδότη που δεν συνδέεται με τα συμφέροντα της επιχείρησης.

Σε αυτούς τους λόγους εντάσσονται και οι λόγοι που συνδέονται με διακρίσεις που απαγορεύονται ευθέως από το νόμο ( φύλο κ.ά.).

Η καταγγελία σύμβασης εργασίας δεν είναι καταχρηστική όταν οφείλεται σε διακοπή της αρμονικής συνεργασίας μεταξύ του εργοδότη και του εργαζομένου, που προήλθε από αντισυμβατική συμπεριφορά ή από πλημμελή εκτέλεση των καθηκόντων του εργαζομένου.

Κατά ρητή επιταγή του νόμου η καταγγελία της σύμβασης εργασίας είναι άκυρη όταν γίνει κατά τη διάρκεια της ετήσιας άδειας με αποδοχές. Η απαγόρευση αυτή αφορά αποκλειστικά αυτή τη μορφή της άδειας.

Συνεπώς η καταγγελία της σύμβασης εργασίας κατά τη διάρκεια αναρρωτικής άδειας δεν είναι άκυρη, ωστόσο ελέγχεται από πλευράς καταχρηστικότητας.

Σε περίπτωση που η καταγγελία της σύμβασης εργασίας από τον εργοδότη δεν πληροί τις ως άνω αναφερόμενες προϋποθέσεις είναι άκυρη, δεν επιφέρει λύση της σύμβασης εργασίας και, κατά συνέπεια, η σύμβαση εργασίας εξακολουθεί να παράγει τις έννομες συνέπειές της.

Μετά την εγγραφή του στον ΟΑΕΔ, ο άνεργος έχει τα εξής δικαιώματα:

Σε περίπτωση απόλυσης, δικαίωμα λήψης επιδόματος ανεργίας: εάν διαπιστωθεί ότι ο απολυθείς άνεργος πληροί τις προϋποθέσεις προς επιδότηση (αν έχει συγκεντρώσει ένα συγκεκριμένο αριθμό ενσήμων), υποβάλλει αίτηση για τακτική επιδότηση ανεργίας
Υπόδειξη και παραπομπή σε θέση εργασίας αν διαπιστωθεί ότι υπάρχει κενή θέση ανάλογη των προσόντων του στο επάγγελμα που ενδιαφέρεται να απασχοληθεί ο άνεργος .
Καταχώρηση βιογραφικού σημειώματος – διερεύνηση κατά τη συνέντευξη με τον αρμόδιο Υπάλληλο ΟΑΕΔ/ εξατομικευμένη προσέγγιση/ κατάρτιση ατομικού σχεδίου δράσης: προτάσεις για συμμετοχή του εγγεγραμμένου στο μητρώο ΟΑΕΔ – αναζητούντος εργασία σε δράσεις/ προγράμματα συμβουλευτικής, απασχόλησης ή κατάρτισης.
Για να εισπράξετε επίδομα ανεργίας από τον ΟΑΕΔ:

πρέπει να είστε μισθωτός και να έχει λήξει ή να έχει καταγγελθεί από τον εργοδότη (απόλυση) η σύμβαση εργασίας σας.
να είστε ως εργαζόμενος ασφαλισμένος στον κλάδο ανεργίας του ΟΑΕΔ
να έχετε συμπληρώσει μέσα στο 14μηνο ή 12μηνο που προηγείται της αίτησής σας τον αριθμό των ημερομισθίων που προβλέπονται ανάλογα με το επάγγελμά σας.
να μην έχετε επιδοτηθεί εντός της τετραετίας πριν την ένταξη στην επιδότηση πάνω από 400 ημέρες.

Για τον άνεργο που επιδοτείται για πρώτη φορά, ο ελάχιστος αριθμός ημερομισθίων που πρέπει να έχει συμπληρώσει για να δικαιούται να λάβει επίδομα είναι 80 κατ’ έτος την τελευταία διετία πριν την υποβολή της αίτησης για την επιδότησή του, εκ των οποίων τα 125 ημερομίσθια πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί το τελευταίο 14μηνο χωρίς να υπολογίζονται οι δύο τελευταίοι πριν την απόλυση μήνες.

Επίσης, επίδομα ανεργίας λαμβάνει και ο εργαζόμενος που κατά τα δύο έτη πριν την καταγγελία ή τη λήξη της σύμβασής του έχει πραγματοποιήσει 200 ημέρες εργασίας (χωρίς να υπολογίζονται οι δύο τελευταίοι μήνες) και όχι λιγότερες από 80 ημέρες εργασίας κάθε έτος.

Ο άνεργος που έχει επιδοτηθεί ξανά στο παρελθόν πρέπει να έχει πραγματοποιήσει 125 ημέρες εργασίας το τελευταίο 14μηνο, πριν από την απόλυσή του, χωρίς να υπολογίζονται (στις 125) οι ημέρες εργασίας των δύο τελευταίων μηνών.

Αν πρόκειται για απασχολούμενο σε τουριστικά ή άλλα εποχικά επαγγέλματα πρέπει να έχει εργαστεί 100 ημέρες το τελευταίο 12μηνο, με την προϋπόθεση ότι έχει εργαστεί ως εποχικός για δύο συνεχείς περιόδους απασχόλησης. Σε περίπτωση που έχει εργαστεί ως εποχικός για μία μόνο περίοδο απασχόλησης, τότε αρκούν 100 ημέρες το τελευταίο 14μηνο, χωρίς να υπολογίζονται οι ημέρες εργασίας των δύο τελευταίων μηνών πριν την απόλυση.

Σύμφωνα με την ασφαλιστική νομοθεσία, για κάθε μήνα επιδότησης ανεργίας, ο ασφαλισμένος δικαιούται έως και 25 ημέρες ασφάλισης. Οι ανωτέρω ημέρες ασφάλισης μπορούν να ληφθούν υπόψη για τον υπολογισμό σύνταξης. Σύμφωνα με την ισχύουσα ασφαλιστική νομοθεσία ο συνολικός αριθμός ημερών ασφάλισης που λαμβάνεται υπόψη είναι 300 ημέρες.

Συγκεκριμένα, και σύμφωνα με το άρθρο 40 του ν. 3996/2011: 1. Ως χρόνος ασφάλισης στους φορείς κοινωνικής ασφάλισης λογίζεται, πλην του χρόνου πραγματικής ή προαιρετικής ασφάλισης: α) ο χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας, β) ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών, γ) ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθένειας και μέχρι 300 ημέρες, καθώς και ο χρόνος επιδότησης λόγω τακτικής ανεργίας και μέχρι 300 ημέρες.

Η διαδικασία που μπορεί να ακολουθήσει ο κάθε εργαζόμενος προκειμένου να επιτύχει την ικανοποίησή των απαιτήσεών του:

Η αίτηση για Διενέργεια Εργατικής Διαφοράς στην Επιθεώρηση Εργασίας.
Η μήνυση προς τον Εισαγγελέα Πλημ/κων.
Η αγωγή στα δικαστήρια.
Η μία διαδικασία δεν αναιρεί την άλλη και μπορούν να ενεργοποιηθούν και οι τρεις ταυτόχρονα.
Η Διαδικασία της εργατικής διαφοράς αφορά περισσότερο μία συμφιλιωτική διαδικασία, μέσω της οποίας έρχεται σε επαφή ο εργαζόμενος με τον εργοδότη, άμεσα ή μέσω των εκπροσώπων τους, και υπό τη διαιτησία ενός Επιθεωρητή Εργασίας επιχειρείται η εξεύρεση λύσης, μερικές φορές ακόμα και συμβιβαστικής. Το θετικό της διαδικασίας είναι ότι είναι εντελώς ανέξοδη για τα δύο μέρη. Στη χειρότερη περίπτωση, ακόμα και εάν ο εργαζόμενος δεν ικανοποιηθεί, θα λάβει τουλάχιστον αντίγραφο των πρακτικών της υπόθεσης, πρακτικά που θα τον βοηθήσουν στην συνέχεια εάν ακολουθηθεί η δικαστική οδός. Η διαδικασία αυτή είχε πολύ υψηλά ποσοστά επίτευξης θετικού αποτελέσματος μέχρι πριν από μερικά χρόνια. Την σημερινή εποχή εν μέσω κρίσης η αποτελεσματικότητα της Εργατικής Διαφοράς έχει μειωθεί. Ο χρόνος διενέργειας αυτής είναι περίπου ένα μήνα μετά από την κατάθεση της καταγγελίας στα κατά τόπους γραφεία της Επιθεώρησης Εργασίας.

Η διαδικασία της μήνυσης είναι μία διαδικασία η οποία εάν είναι συνέχεια της εργατικής διαφοράς και μέσω της Υπηρεσίας είναι ανέξοδη, άλλως έχει παράβολο. Η διαδικασία αυτή αφορά την τιμωρία του εργοδότη για τις παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας(δεν θα διατάξει το δικαστήριο την πληρωμή των οφειλομένων). Είναι όμως πολύ ισχυρή, καθώς ο εργοδότης για να μην τιμωρηθεί προτιμάει να ικανοποιήσει τον εργαζόμενο και να απαλλαγεί. Ο χρόνος που εκδικάζεται η υπόθεση είναι περίπου 10 μήνες μετά την κατάθεση της μήνυσης.

Η αγωγή μέσω δικηγόρου είναι η αποτελεσματικότερη διαδικασία. Καθώς το δικαστήριο εκδίδει σε περίπτωση θετικού αποτελέσματος διαταγή πληρωμής, ο δικηγόρος μπορεί να ακολουθήσει διαδικασίες είσπραξης των οφειλομένων κτλ. Το αρνητικό είναι ότι η διαδικασία έχει αρκετά έξοδα, και ο χρόνος της αρχικής εκδίκασης είναι περίπου 10 μήνες.

Στην επιθεώρηση εργασίας,ο εργαζόμενος υποβάλει στο αρμόδιο Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας αίτηση με τα στοιχεία του και σύντομη περιγραφή της παράβασης εκ μέρους του εργοδότη με ό,τι σχετικό στοιχείο έχει στη διάθεσή του προς απόδειξη των ισχυρισμών του.