του Γιάννη Σιδέρη
Αμφιταλαντευόμουν για το αν έπρεπε να γράψω για το Debtocracy, επειδή θα ήταν σκληρή η κριτική μου. Υπάρχει αφενός η ευαισθησία στο γεγονός ότι ο Αρης Χατζηστρεφάνου είναι ένας απολυμένος συνάδελφος και αφετέρου ο ενδοιασμός ότι ενδεχομένως να μου προσάπτετο …επαγγελματική ζήλια! (όχι από τον Αρη). H δημοσιότητα της απόλυσής του καθώς και ο……
νεωτερικός τρόπος που συγκέντρωσε τα χρήματα για την υλοποίηση του ντοκιμαντέρ, συνέβαλαν στον εκθειασμό του, για να μην πω στην μυθοποίησή του, ειδικά στο διαδίκτυο, γλυτώνοντας την σκληρή, αλλά αναγκαία, κριτική που επιδέχεται το αποτέλεσμα.
Έγραφε για παράδειγμα «ο πιτσιρίκος» στο blog του:…
«Την Δευτέρα το πρωί – που οι δημοσιογράφοι θα επιστρέψουν στα γραφεία τους – το Debtocracy μάλλον θα το έχουν παρακολουθήσει περισσότεροι από 500 χιλιάδες Έλληνες. Και κάποιοι απ’ αυτούς τους δημοσιογράφους θα πρέπει να γράψουν ή να μιλήσουν γι’ αυτό το «φαινόμενο» – αν τους το επιτρέψουν (σ.σ. Και αν κάποιοι γράψουν αρνητικά γι’αυτό, άρα έγραψαν γιατί τους το επέτρεψαν, ή γιατί τους διέταξαν τα αφεντικά τους;)
Ανεξαρτήτως λοιπόν προσωπικών προθέσεων (έτσι και αλλιώς δεν μπορείς να αποδείξεις ότι δεν είσαι ελέφαντας), όταν είδα το Debtocracy, μου ήρθε συνειρμικά στο μυαλό μια φράση που είχε πει ο Χαρίλαος Φλωράκης στην αίθουσα της ΕΣΗΕΑ, σε μια συζήτηση για τα ΜΜΕ, στα τέλη της δεκαετίας του 70: «Ο τύπος πρέπει να γράφει την αλήθεια. Όμως το τι είναι αλήθεια το ξέρει μόνο το κόμμα» (άρα – τεκμαίρεται ότι – ο τύπος πρέπει να γράφει ότι θέλει το κόμμα!).
Με πρόλαβε ο Γιαννακίδης, που παρουσίασε χθες το ντοκιμαντέρ, γι’αυτό θα προσπαθήσω να είμαι λιτός, εξακολουθώντας να βρίσκομαι εν συναδελφική αμηχανία: Θεωρώ βλέπετε το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ ως … δείγμα προς αποφυγήν. Δεν υπηρετεί έστω την μισή αλήθεια των ανάλογων ντοκιμαντέρ που παρουσιάζουν τα mainstream media. Και φυσικά απέχει έτη φωτός από τα αυστηρά, ερευνητικά και αμφίπλευρης παρουσίασης, ντοκιμαντέρ του BBC – παρότι ο Αρης Χατζηστεφάνου μαθήτευσε εκεί.
Δεν είναι μόνο ότι ξεκινάει παραλληλίζοντας τον Στρος Καν με τον δικτάτορα Παπαδόπουλο, άρα πριν καν σε βοηθήσει να φτάσεις σε ένα συμπέρασμα , σου το υπαγορεύει. Φτάνει στο τέλος με τον ΓΑΠ να λέει το γνωστό προεκλογικό «πάμε», και τον ήχο του ελικοπτέρου σαν υπόκρουση, υπαινισσόμενος φυγή από την στέγη του Μαξίμου ενώ ο επαναστατημένος λαός θα το πολιορκεί, κατά τα πρότυπα της Αργεντινής και του Ισημερινού. Αυτό όμως μπορεί να είναι γλυκιά ονείρωξη των δημιουργών (συμμετείχε και η Κατερίνα Κιτίδη) αλλά δεν είναι έρευνα. Όπως δεν είναι – για παράδειγμα – υπηρέτηση της αλήθειας να λες ότι η κυβέρνησή μας μας λέει κοπρίτες. Όλοι σχεδόν αντιτιθέμεθα και επικρίνουμε σφόδρα στον Πάγκαλο για την συγκεκριμένη λέξη. Λάθος αυτό που είπε ο Πάγκαλος; Σαφώς! Ανοίκειο; Ναι! Προκλητικό; Μάλλον! Όμως η λέξη Πάγκαλου προσωποποιείτο σε συγκεκριμένης συμπεριφοράς, συγκεκριμένης επαγγελματικής τάξης, άτομα, και δεν σημαίνει πως «η κυβέρνηση μας λέει κοπρίτες», όπως μας «ενημερώνει» το ντοκιμαντέρ.
Το χειρότερο απ όλα είναι ότι δεν υπάρχει ούτε καθ΄ υποψία η αντίθετη άποψη. Όλες οι συνεντεύξεις είναι μονομερώς στρατευμένες και επικεντρωμένες στο πολιτικό μήνυμα που εκ των προτέρων ήθελαν να περάσουν οι δημιουργοί. Δεν ακούσαμε ούτε μια φωνή γιατί δεν θα πρέπει, αν δεν πρέπει, να κηρύξουμε στάση πληρωμών. Γιατί δεν θα πρέπει , αν δεν πρέπει, να κουρέψουμε το χρέος. Ποιες, και πόσο σοβαρές, θα ήταν οι ενδεχόμενες επιπτώσεις. Δεν ακούσαμε ούτε μια φωνή που να άρει το σπαραξιδιάρικο «μετά από δεκαετίες λιτότητας» , παρότι οι αριθμοί για το ποσοστό των μισθολογικών αυξήσεων στην Ελλάδα, συγκρινόμενες όχι μόνο με την Γερμανία αλλά και την υπόλοιπη ευρωζώνη, άλλα μας δείχνουν. Δεν μάθαμε που οφείλεται η εκτόξευση του δανεισμού ( φταίνε πάντα μόνο οι κακοί ξένοι επειδή εμείς δανειστήκαμε, ή τα φάγαν μόνο οι πολιτικοί και 100 μεγαλοσχήμονες φίλοι τους;). Δεν βρέθηκε ούτε μια φωνή να πει αν είναι σωστή ή απλοϊκή η σύγκριση της Ελλάδας, ενταγμένης στην Ε.Ε. με τον τριτοκοσμικό Ισημερινό, και το μόνο θετικό που μένει είναι η πρόταση για «επιτροπή λογιστικού ελέγχου».
Εκεί εντοπίζω την μεγαλύτερη – έως ασυγχώρητη- αδυναμία του ντοκιμαντέρ: στην παντελή έλλειψη της άλλης άποψης. Με αυτή την έννοια το αποτέλεσμα δεν ανήκει στην κοινωνία από την οποία προήλθε, και έτσι αδικεί τον εαυτό του. Ανήκει σε μέρος της : Στην κοινωνία της καθ΄ ημάς Αριστεράς, του ΣΥΡΙΖΑ, ΤΟΥ ΚΚΕ, του ΑΝΤΑΡΣΥΑ, του Αλαβάνου. Είναι μια αλήθεια – για να θυμηθούμε τον Φλωράκη – που μόνο η Αριστερά ξέρει( και θέλει να ακούει).
ΥΓ1: Το ότι η Αριστερά, παρόλη την μονομέρειά της, πολιτεύτηκε τόσες δεκαετίες με πολύ λιγότερα ψέματα από όσα άφθονα μας έχει σερβίρει ο δικομματισμός στο αντίστοιχο διάστημα , είναι επίσης αλήθεια, αλλά είναι άλλης συζητήσεως θέμα.
ΥΓ2: Ο Αρης Χατζηστεφάνου πιστεύω ότι θα καταλάβει την πρόθεση με την οποία γράφτηκε αυτό το κείμενο.
protagon.gr