ΤΙ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ ΜΕΤΑ ΤΑ STRESS TESTS ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΓΙΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΔΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΟΦΕΙΛΕΣ

Είναι αλήθεια ότι η διευθέτηση των «κόκκινων» δανείων σε συνδυασμό με τη ρύθμιση του υπουργείου Οικονομικών…
για τις ληξιπρόθεσμες φορολογικές και ασφαλιστικές οφειλές θεωρείται από την κυβέρνηση ως ένας από τους κινητήριους μοχλούς όχι μόνο για την είσπραξη εσόδων, αλλά και για την αναθέρμανση της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Αυτός, άλλωστε, είναι και ένας από τους βασικούς λόγους που η ρύθμιση του υπουργείου Οικονομικών και πολύ περισσότερο αυτή του υπουργείου Ανάπτυξης επιχειρείται μέχρι την τελευταία στιγμή να διαμορφωθεί έτσι ώστε να μπορούν να αξιοποιήσουν τις ευεργετικές τους διατάξεις όσο το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις.

Ενδεικτικό του παραπάνω είναι ότι ενώ στο αρχικό προσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης που είχε δει το φως της δημοσιότητας -όχι επισήμως από το υπουργείο- προβλεπόταν ότι το ανώτατο όριο κύκλου εργασιών για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που μπορούν να κάνουν χρήση της οριζόντιας εξωδικαστικής ρύθμισης χρεών ήταν τα 900.000 ευρώ, οι τελευταίες πληροφορίες θέλουν το όριο αυτό να έχει διευρυνθεί στα 2,5 εκατ. ευρώ. Με αυτό τον τρόπο εκτιμάται ότι θα μπορέσουν να επωφεληθούν της ρύθμισης περί τις 160.000 επιχειρήσεις από τις 100.000 που είχε εκτιμηθεί αρχικά.

Επιπλέον, στο σχέδιο νόμου που επεξεργάζεται το υπουργείο Ανάπτυξης περιλαμβάνεται τελικά, σύμφωνα με τις έως τώρα πληροφορίες, η δυνατότητα ρύθμισης χρεών των μεγάλων οφειλετών. Υπενθυμίζεται ότι μετά την τελευταία επίσκεψή τους στην Αθήνα, οι εκπρόσωποι της τρόικας είχαν εκφράσει έντονες επιφυλάξεις για το θέμα των μεγάλων οφειλετών και είχαν ζητήσει αναλυτικά στοιχεία για αυτές. Μάλιστα, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης είχε αφήσει να εννοηθεί ότι η ρύθμιση των χρεών των μεγάλων οφειλετών είχαν υπολογισθεί σε 943 επιχειρήσεις θα γινόταν σε δεύτερο χρόνο.
Τελικά, σύμφωνα με αρμόδια πηγή του υπουργείου Ανάπτυξης με το προωθούμενο νομοσχέδιο θα μπορούν και οι μεγάλες επιχειρήσεις να ρυθμίσουν τις οφειλές τους υπό αυστηρές όμως προϋποθέσεις. Βασικό κριτήριο που θα πρέπει να πληρούν είναι να έχουν δραστηριότητα τα δύο τελευταία χρόνια, ενώ από ένα όριο οφειλής και άνω θα συμμετέχει στην αξιολόγηση της βιωσιμότητάς τους και το Δημόσιο με τα ασφαλιστικά Ταμεία και όχι μόνο οι πιστώτριες τράπεζες.

Αντιστοίχως, το υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει ότι περίπου το το 98% των φορολογουμένων με ληξιπρόθεσμες οφειλές, ήτοι 3,9 εκατ. άτομα, έχουν χρέη έως 15.000 ευρώ και αναμένεται να ενταχθούν στην ευνοϊκή ρύθμιση των 100 δόσεων. Επίσης, στα ασφαλιστικά Ταμεία, εκτιμάται ότι περισσότεροι από 400.000 ασφαλισμένοι και εργοδότες μπορούν να ενταχθούν στις 100 δόσεις, ενώ μόλις 833 οφειλέτες, οι οποίοι όμως χρωστούν 2,9 δισ. ευρώ, βρίσκονται εκτός, με χρέη άνω του 1 εκατ. ευρώ έκαστος.

Η εμπλοκή που φέρεται να υπήρξε στις αρχές της περασμένης εβδομάδας σε ό,τι αφορά τις διαφορές μεταξύ της ρύθμισης του υπουργείου Οικονομικών και αυτής του υπουργείου Ανάπτυξης αντιμετωπίζεται ως εξής: στην περίπτωση της εξωδικαστικής ρύθμισης χρεών των μικρομεσαίων επιχειρήσεων οι τράπεζες θα είναι αυτές που θα αξιολογούν τη βιωσιμότητα της επιχείρησης και θα προτείνουν σχέδιο αποπληρωμής των οφειλών με βάση την κλιμάκωση των δόσεων που ορίζονται στη ρύθμιση του υπουργείου Οικονομικών. Η τράπεζα, βεβαίως, θα έχει την ευχέρεια να προτείνει διαφορετικό αριθμό δόσεων και διαγραφής τόκων ή ακόμη και κεφαλαίου για τις οφειλές της επιχείρησης προς αυτή. Οι τελευταίες αλλαγές έχουν αποσταλεί στην τρόικα και δεν αποκλείεται να δοθεί το «πράσινο φως» πριν από την επίσκεψη των ελεγκτών, έτσι ώστε η κυβέρνηση να νομοθετήσει το συντομότερο δυνατό.

Σε ό,τι αφορά την ήδη ψηφισμένη ρύθμιση για τις φορολογικές και ασφαλιστικές οφειλές τα συναρμόδια υπουργεία Εργασίας και Οικονομικών αναμένεται εντός των επόμενων ημερών να εκδώσουν τις απαιτούμενες αποφάσεις ώστε η νέα ρύθμιση να «τρέξει» όσο το δυνατόν ταχύτερα και με τη λιγότερη δυνατή γραφειοκρατία. Για τον λόγο αυτό άλλωστε, προβλέπεται ότι οι αιτήσεις θα γίνονται ηλεκτρονικά, ενώ οι πληρωμές θα πραγματοποιούνται μέσω τραπεζών, χωρίς ιδιαίτερη ειδοποίηση προς τον οφειλέτη.

Δύο σημεία στη ρύθμιση του υπουργείου Οικονομικών ενδέχεται να προκαλέσουν αντιδράσεις της τρόικας:
Πρώτον, το ότι παραμένει σε ισχύ η πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων, στην οποία μπορούν να ενταχθούν χρέη που θα δημιουργηθούν μετά τη 1/10/2014. Οι δανειστές έχουν κατά καιρούς εκφράσει ενστάσεις ως προς τη δημιουργία νέων χρεών και τη δυνατότητα ρύθμισής τους, ενώ ειδικά στην περίπτωση των ασφαλιστικών Ταμείων έχουν αντιδράσει στο παράθυρο που άνοιξε με την παράλληλη ένταξη στις δύο ρυθμίσεις που τρέχουν.
Το δεύτερο σημείο είναι η πρόβλεψη για ένταξη στη ρύθμιση για τα φορολογικά, βεβαιωμένων ληξιπρόθεσμων οφειλών, καθώς εντάσσονται σε αυτή οφειλές έως και τον Φεβρουάριο του 2015 (π.χ. ΕΝΦΙΑ).

ΠΟΣΟ ΘΑ ΕΠΗΡΕΑΣΟΥΝ ΤΑ STRESS TESTS

Η “θετική έκβαση” για τις ελληνικές τράπεζες δεν σηματοδοτεί μόνο το τέλος των κραδασμών που πέρασε ο κλάδος λόγω των ζημιών του PSI+. Έχει ανάψει πλέον το «πράσινο φως» για τη διαπραγμάτευση με την τρόικα στη μετά μνημονιακή εποχή της χώρας μια μεθόδευση που έχει “καλά προετοιμαστεί” από τους κκ Αντώνη Σαμαρά, Γκίκα Χαρδούβελη, Χρύσανθο Λαζαρίδη και Παπασταύρου.
Δηλαδή, ως προς τη δημιουργία ενός μεταρρυθμιστικού προγράμματος της χώρας και την απομάκρυνση ενός δημοσιονομικού προγράμματος στο οποίο θα προβλεπόταν η λήψη επιπλέον μέτρων. Παράλληλα με το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα, συζητείται το ενδεχόμενο ύπαρξης προληπτικής, ανοιχτής «γραμμής» στήριξης της χώρας από το ευρωπαϊκό ταμείο στήριξης ESM, υπό συγκεκριμένους όρους, το οποίο θα εξασφάλιζε κεφάλαια εφόσον το ελληνικό δημόσιο τα χρειαζόταν και δεν μπορούσε να τα αντλήσει από τις αγορές.
Ακριβώς σε αυτή τη συζήτηση, το «μαξιλάρι» των 11,3 δισ. ευρώ που έχει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας αποτελεί έναν «άσο» στο «μανίκι» του υπουργού Οικονομικών, Γκίκα Χαρδούβελη. Και τούτο διότι, αυτό που σύμφωνα με πληροφορίες ζητά η ελληνική κυβέρνηση από τους Ευρωπαίους εταίρους, είναι να επιστρέψει τα 11,3 δισ. ευρώ που έχει τώρα το ΤΧΣ, στο ευρωπαϊκό ταμείο (ESM), με στόχο τη μείωση του δημοσίου χρέους, τα οποία παράλληλα θα αποτελούν την ανοιχτή «γραμμή» στήριξης για τη χώρα εφόσον χρειαστεί να τη χρησιμοποιήσει.

Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται πολύ κοντά σε συμφωνία με τους Ευρωπαίους εταίρους για την υιοθέτηση ενός τέτοιου «μοντέλου» προληπτικής στήριξης. Η εν λόγω συμφωνία περιλαμβάνει τη διατήρηση των δημοσιονομικών και μεταρρυθμιστικών στόχων για τη χώρα.

Πάντως όλα δείχνουν ότι το επόμενο διάστημα θα υπάρξουν στην οικονομία σημαντικές εξελίξεις..
Νίκος Κούτρικας
Οικονομικός συντάκτης
μέλος της ΕΣΗΕΑ