Επώδυνες ανατροπές σε 7 «μέτωπα»

ΤΟΥ ΗΛΙΑ Π. ΓΕΩΡΓΑΚΗ

Επώδυνες ανατροπές σε επτά «μέτωπα» περιλαμβάνει το σχετικό νομοσχέδιο για το ασφαλιστικό και τις συντάξεις που παρουσιάζει σήμερα ο «ΑτΚ», ρίχνοντας φως στις νέες περικοπές αλλά και στη διαδικασία αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης από το 65ο στο 67ο έτος. Από τη δίνη του νέου μνημονίου δεν γλιτώνουν ούτε οι συνταξιούχοι του ΟΓΑ, ενώ μπαίνει στην τελική ευθεία η…..
σφαγή στο εφάπαξ.

Ειδικότερα, τα βασικά σημεία του πολυνομοσχεδίου για τα νέα μέτρα κωδικοποιούνται ως ακολούθως:

1. ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ: Η αύξηση των ετών συνταξιοδότησης από τα 65 στα 67 θα γίνει -όπως έχει ήδη γράψει ο «Α»- το 2013 «μια κι έξω». Οι χαμένοι του νέου μέτρου θα είναι όσοι δεν έχουν προλάβει να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα αλλά και άλλες κατηγορίες τις οποίες παρουσιάζει σήμερα ο «ΑτΚ». Το μέτρο θα συμπαρασύρει και τα ενδιάμεσα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Ειδικότερα, το σχέδιο νόμου όσον αφορά στο άρθρο για την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης αναφέρει τα εξής:

* Από 1.1.2013 για τη συνταξιοδότηση των ασφαλισμένων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης αρμοδιότητας υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας και Τραπέζης της Ελλάδος εφαρμόζονται οι προϋποθέσεις του νόμου 3863/2010 (σ.σ. νόμος Λοβέρδου), όπως ισχύει ως προς τα όρια ηλικίας και το χρόνο ασφάλισης, όπως αυτά διαμορφώνονται με τις ανωτέρω διατάξεις από 1.1. 2015.

* Από 1.1.2013 όλα τα όρια ηλικίας της παραγράφου 1 (δηλαδή, του νόμου 3863/2010 ή νόμου Λοβέρδου) καθώς και όλα τα προβλεπόμενα την 31.12.2012 όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των φορέων κοινωνικής ασφάλισης αρμοδιότητας υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας και της Τράπεζας της Ελλάδος, πλην ΝΑΤ, αυξάνονται κατά 2 έτη.

* Από την αύξηση των ορίων ηλικίας ή και του χρόνου ασφάλισης των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου αυτού εξαιρούνται α) οι ασφαλισμένες που θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης σύμφωνα με τις ισχύουσες γενικές ειδικές ή καταστατικές διατάξεις ως μητέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων, καθώς και χήροι πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων και β) οι ασφαλισμένοι στους ανωτέρω φορείς κοινωνικής ασφάλισης που έχουν ενταχθεί σε καθεστώς εργασιακής εφεδρείας του ν. 4024/2011.

* Θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα μέχρι 31.12.2012, λόγω συμπλήρωσης των προϋποθέσεων του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης και ορίων ηλικίας, όπου αυτά προβλέπονται, δεν θίγονται και δύναται να ασκηθούν οποτεδήποτε.

* Οι ασφαλισμένοι των φορέων κοινωνικής ασφάλισης αρμοδιότητας υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, οι οποίοι μέχρι 31.12.2012 έχουν κατοχυρώσει ή κατοχυρώνουν τις κατ’ έτος προβλεπόμενες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, όπως αυτές καθορίζονται με το άρθρο 10 του ν. 3863/2010 όπως ισχύει (σ.σ. το άρθρο 10 αναφέρεται στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης και στους αναγνωριζόμενους χρόνους) ή από προγενέστερες γενικές ή άλλες διατάξεις, δύναται να συνταξιοδοτηθούν με τις προϋποθέσεις του ορίου ηλικίας και του χρόνου ασφάλισης που κατά περίπτωση κατοχυρώνουν.

Ποιοι χάνουν

Οι μεγάλοι χαμένοι του μέτρου θα είναι οι παρακάτω τρεις κατηγορίες ασφαλισμένων:

* Για τους ασφαλισμένους πριν από το 1983, όσον αφορά τον ιδιωτικό τομέα, για συνταξιοδότηση με 35ετία αυξάνεται το όριο ηλικίας από τα 58 στα 60 έτη, στους ελεύθερους επαγγελματίες (ΟΑΕΕ – ΕΤΑΑ κ.λπ.) αυξάνεται για την 35ετία το όριο ηλικίας από τα 60 στα 62, για τις γυναίκες η 15ετία από τα 60 αυξάνεται στα 62.

* Για τους ασφαλισμένους μετά το 1983 στον ιδιωτικό τομέα η 35ετία στα 58 γίνεται 35ετία στα 60, για τους ελεύθερους επαγγελματίες η 35ετία στα 60 αυξάνεται στα 62. Για τις μητέρες ανηλίκων με 5.500 ημέρες ασφάλισης για μειωμένη σύνταξη το όριο ηλικίας από τα 55 έτη το 2012 αυξάνεται στα 57 και για πλήρη από τα 60 έτη στα 62. Για το δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα η 35ετία από τα 58 έτη αυξάνεται στα 60 και για τις μητέρες ανηλίκων με 25ετία το όριο ηλικίας από τα 55 αυξάνεται στα 57.

* Για τους ασφαλισμένους μετά το 1993 το 60ό έτος για μειωμένη σύνταξη αυξάνεται στο 62ο και από τα 65 με 15ετία αυξάνεται στα 67 αλλά με 20ετία.

* Για τους ασφαλισμένους στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα αυξάνεται από το 2013 το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 60 στα 62 έτη.

* Για τους ασφαλισμένους στα οικοδομικά αυξάνεται από τα 58 στα 60 έτη το 2013.

* Για τους αγρότες αυξάνεται το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 65 στα 67.

Παραδείγματα

Ο «ΑτΚ» παραθέτει χαρακτηριστικά παραδείγματα αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης:

– Μητέρα ασφαλισμένη στο ΙΚΑ με ανήλικο που θα συμπλήρωνε την 1.1.2013 τα 5.500 ένσημα είχε δικαίωμα να λάβει πλήρη σύνταξη σε ηλικία 65 ετών (από 60 ετών που ισχύει φέτος) και μειωμένη στα 60 (από 55 φέτος). Με την προσθήκη δυο ετών θα έχει το δικαίωμα στα 67 την πλήρη και στα 62 για μειωμένη.

– Γυναίκα δημόσια υπάλληλος με 3 παιδιά και 25 έτη ασφάλισης το 2013 θα εισέπραττε τη σύνταξη σε ηλικία 65 ετών (από 55 ετών που ισχύει έως και φέτος με 23 έτη ασφάλισης). Με την προσθήκη δύο ετών θα χρειάζεται να συμπληρώσει το 67ο.

Ποιοι σώζονται

Αντίθετα δεν θίγονται:

– Οσοι έχουν 25ετία στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα έως την 31.12.2012 (ακολουθούν το ισχύον καθεστώς).

– Οσοι ασφαλισμένοι πριν το 1983 έχουν 35ετία χωρίς όριο ηλικίας (στα ταμεία όπου ισχύει).

– Οι μητέρες ανηλίκων με 5.500 ένσημα στο ΙΚΑ και 25ετία στο Δημόσιο.

2. ΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Νέες περικοπές στις συντάξεις, με τα ποσοστά παρακράτησης να κυμαίνονται από 5% έως και 15% το μήνα (ανάλογα με το ύψος του αθροίσματος των ποσών των κύριων και επικουρικών) προβλέπει το τελικό σχέδιο του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας από την 1.1.2013. Για παράδειγμα, συνταξιούχος με άθροισμα συντάξεων ύψους 1.700 ευρώ θα χάνει 170 ευρώ το μήνα και 2.040 ευρώ το χρόνο, δηλαδή επιπλέον 1,2 συντάξεις. Επίσης, συνταξιούχος με άθροισμα συντάξεων 2.300 ευρώ θα χάνει 345 ευρώ το μήνα και 4.140 ευρώ το χρόνο (χάνει, δηλαδή, 1,8 συντάξεις).

Η νέα κλίμακα προβλέπει παρακράτηση:

-5% για άθροισμα συντάξεων από 1.000 ευρώ έως 1.500 ευρώ, χωρίς το τελικό ποσό να υπολείπεται των 1.000,01 ευρώ.

-10% από 1.501 έως 2.000 ευρώ με το τελικό ποσό, μετά την παρακράτηση, να μην υπολείπεται των 1.425,01 ευρώ.

-15% από 2.001 ευρώ και πάνω με το ποσό που απομένει μετά την παρακράτηση να μη μειώνεται κάτω από τα 1.800,01 ευρώ.

Με παρέμβαση της τελευταίας στιγμής από τον πρωθυπουργό, Α. Σαμαρά, εγκαταλείφθηκαν τα αρχικά σχέδια για επιβολή των συντελεστών παρακράτησης 20% και 25% στις υψηλότερες συντάξεις (από 3.001 έως 4.000 ευρώ και από 4.001 ευρώ και πάνω αντίστοιχα).

Παραδείγματα

Με βάση τις νέες περικοπές οι απώλειες στις μεσαίες συντάξεις διαμορφώνονται ως εξής:

– Συνταξιούχος ο οποίος λαμβάνει 1.200 ευρώ (π.χ. 700 ευρώ κύρια και 500 ευρώ επικουρική) θα χάνει 60 ευρώ το μήνα και 720 ευρώ το χρόνο. Αν συνυπολογιστεί και η απώλεια των δώρων (800 ευρώ στην κύρια + δυο επικουρικές συντάξεις, δηλαδή 1.000 ευρώ) η μείωση φτάνει στα 2.520 ευρώ, δηλαδή, χάνει πάνω από δυο συντάξεις.

– Δύο συντάξεις θα χάσει και ο χαμηλοσυνταξιούχος κάτω των 64 ετών με σύνταξη 486 ευρώ + επικουρική 120 ευρώ + ΕΚΑΣ 230 ευρώ: Μολονότι δεν θα του επιβληθεί νέα εισφορά, καθώς λαμβάνει κάτω από 1.000 ευρώ κύρια και επικουρική, χάνει το ΕΚΑΣ (230 ευρώ Χ 12 μήνες = 716 ευρώ) και τα δώρα (800 ευρώ + 240 ευρώ = 1.040 ευρώ), δηλαδή χάνει συνολικά 1.756 ευρώ που αντιστοιχούν στο εισόδημα που είχε με τις συντάξεις και το ΕΚΑΣ.

3. ΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΑ ΕΦΑΠΑΞ: Στους ασφαλισμένους -σε 22 φορείς πρόνοιας- μέχρι 31.12.1992 οι οποίοι αποχώρησαν ή θα αποχωρήσουν της υπηρεσίας τους από 1.8.2010 και μετά και στους οποίους δεν έχει εκδοθεί η σχετική απόφαση χορήγησης του εφάπαξ βοηθήματος, το ποσό του εφάπαξ μειώνεται από 1,94% έως 83% (ανάλογα με το ταμείο).

Η ρύθμιση προβλέπει τη μείωση του βοηθήματος από 1,94% στον τομέα πρόνοιας αστυνομικών του ΤΕΑΠΑΣΑ και θα φτάνει έως και 83% στον τομέα πρόνοιας εργοληπτών δημοσίων έργων του ΕΤΑΑ. Στους μεγάλους «χαμένους» περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, οι υπάλληλοι εμπορικών καταστημάτων, οι ξενοδοχοϋπάλληλοι και οι υπάλληλοι φαρμακευτικών εργασιών, με τις μειώσεις να κυμαίνονται από 41,52% έως και 63,91%. Το ποσοστό της μείωσης αποφασίστηκε με βάση αναλογιστικές μελέτες που δείχνουν απόκλιση μεταξύ του καταβαλλόμενου βοηθήματος και των εισφορών που έχουν καταβληθεί.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι οι μειώσεις για τους ασφαλισμένους του Ταμείου Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων και τον Κλάδο Ασφάλισης Προσωπικού ΔΕΗ (του ΤΑΥΤΕΚΩ) θα εφαρμοστούν παράλληλα με την περικοπή που είχε γίνει το Νοέμβριο. Δηλαδή, οι συγκεκριμένοι ασφαλισμένοι θα δουν μέσα σε ένα χρόνο το εφάπαξ τους να μειώνεται δύο φορές. Επίσης, στο ίδιο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι:

– Η ποσοστιαία μείωση 42,29% στο ποσό του εφάπαξ βοηθήματος που χορηγεί ο τομέας ΝΠΔΔ του ΤΠΔΥ (Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων) για χρόνο ασφάλισης που πραγματοποιήθηκε μετά την 1.1.2006 έχει εφαρμογή και στο ποσό του εφάπαξ βοηθήματος που δικαιούνται οι αποχωρούντες υπάλληλοι, ασφαλισμένοι στο καθεστώς του ν. 103/1975 από το νομικό πρόσωπο στο οποίο τηρείτο ο λογαριασμός του ν.103/1975 για χρόνο υπηρεσίας που διανύθηκε μέχρι 31.12.2005, σύμφωνα με το άρθρο 21 του ν. 3232/2004.

-Στα πρόσωπα που δεν έχουν καταβάλει ασφαλιστικές εισφορές για τη χορήγηση εφάπαξ παροχής ή οποιασδήποτε άλλης αποζημίωσης καταβάλλεται η αποζημίωση λόγω αποχώρησης από την υπηρεσία για οποιονδήποτε λόγο, του ν. 3198/1955 σε συνδυασμό με το ν. 2112/1920 όπως ισχύουν. Το ποσό της καταβαλλόμενης αποζημίωσης είναι ανάλογο με το χρόνο υπηρεσίας που έχει πραγματοποιηθεί εκτός της ασφάλισης σε φορέα – τομέα πρόνοιας προς το συνολικό χρόνο υπηρεσίας τους. Σε καμία περίπτωση η εν λόγω αποζημίωση δεν μπορεί να υπερβεί το ποσό των 15.000 ευρώ.

– Από 1.1.2014 το εφάπαξ βοήθημα που χορηγείται σε όλους τους ασφαλισμένους των φορέων τομέων πρόνοιας υπολογίζεται σύμφωνα με τη νέα τεχνική βάση για τις εφάπαξ παροχές.

agelioforos.gr