Οικονομική ανάπτυξη με «όπλο» τις … Δυτικές κυρώσεις

Να δει σαν ευκαιρία η Ρωσία τις Δυτικές κυρώσεις, για να αυξήσει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της, τόνισε ο πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν. «Τα προσεχή
ενάμιση-δυο χρόνια -ανέφερε- είναι αναγκαίο να συντελεστεί ένα άλμα στην ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας. Να πραγματοποιηθεί αυτό, για το οποίο άλλοτε θα χρειάζονταν χρόνια ίσως». Όπως ανέφερε, όλες οι προσπάθειες κράτους και ιδιωτών πρέπει να επικεντρωθούν στην ανάπτυξη της πραγματικής οικονομίας. Για να συμβεί αυτό, είπε, βασικά εργαλεία πρέπει να καταστούν οι προσιτές πιστώσεις και γενικότερα οι νέες ανταγωνιστικές συνθήκες χρηματοδότησης των επιχειρήσεων.
Πράγματι, τα επόμενα δύο χρόνια προγραμματίζεται ώθηση στην ανταγωνιστικότητα της πραγματικής οικονομίας (στο σύνολο των τομέων της οικονομίας που παράγουν υλικά και υπηρεσίες, εκτός από τον χρηματοπιστωτικό και χρηματιστηριακό τομείς). Ηδη, η βιομηχανία της χώρας έχει πάρει τα μηνύματα που στέλνει το Κρεμλίνο, και παρουσιάζει άνοδο, η οποία πάντως, εξαρτάται κυρίως από τις κρατικές παραγγελίες.
Τα κύρια σημεία
Για την ανάπτυξη της πραγματικής οικονομίας η ρωσική κυβέρνηση σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει κυρίως την εσωτερική αγορά. Σύμφωνα με τον Πούτιν, «η ανταγωνιστικότητα των ρωσικών επιχειρήσεων θα εξαρτηθεί άμεσα από το αν αυτές θα καταφέρουν να παράγουν αρκετό όγκο αγαθών, τα οποία δεν θα υπολείπονται από τα ξένα σε ποιότητα και κόστος. Πρέπει να εκμεταλλευτούμε -πρόσθεσε- ένα από τα σημαντικότερα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας, τη μεγάλη εγχώρια αγορά». Αυτή, πρέπει να διαθέτει αφθονία από ποιοτικά προϊόντα, τα οποία παράγει ο πραγματικός τομέας της οικονομίας, διατηρώντας τη σταθερότητα και ισορροπία της οικονομίας.
Επιφυλάξεις
Νέες κατευθυντήριες γραμμές για τη ρωσική οικονομία
Ο πρωθυπουργός, Ντ. Μεντβέντιεφ, ανέφερε στο επενδυτικό φόρουμ του Σότσι, ότι στο εγγύς μέλλον η Ρωσία θα εστιάσει κυρίως στην προσέγγιση εταίρων από την Ασία. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι Δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας είναι αντιπαραγωγικές.
Ορισμένοι ειδικοί φάνηκαν επιφυλακτικοί στα λόγια του προέδρου. Ο Αντόν Σορόκο, αναλυτής του επενδυτικού χόλντινγκ, «FINAM», ανέφερε ότι «οι συζητήσεις για προσιτές πιστώσεις γίνονται στη Ρωσία από την ημέρα που κατέρρευσε η ΕΣΣΔ, αλλά ο επιχειρηματικός κόσμος δεν τις έχει λάβει ακόμη. Επιπλέον, η κατάσταση στην Ουκρανία ανέβασε ξανά τον δείκτη δυσκολίας αυτής της προοπτικής και επομένως τα επόμενα χρόνια δεν θα είναι εύκολα». Σύμφωνα με τον ίδιο, η έλλειψη διαφάνειας στο θεσμικό περιβάλλον, επίσης εμποδίζει οποιεσδήποτε χρηματικές εισροές στην οικονομία.
Αντίθετα, ο αναλυτής της επενδυτικής εταιρίας, UFS IC, Αλεξέι Κοζλόφ, αναφέρει ότι «οι προτάσεις σχετικά με την επιτάχυνση της ανάπτυξης της ρωσικής οικονομίας που ήχησαν στη διάρκεια του Κρατικού συμβουλίου, είναι απόλυτα ρεαλιστικές». Όπως εξηγεί, οι στόχοι που αναφέρθηκαν, φέρουν μαξιμαλιστικό χαρακτήρα, αλλά πρέπει να γίνει κατανοητό ότι, αν δεν τίθενται τόσο υψηλοί στόχοι, είναι αδύνατο να επιτευχθούν ριζικές βελτιώσεις στη λειτουργία της ρωσικής οικονομίας. «Συνολικά -επισημαίνει- ο στόχος της μείωσης της εξάρτησης της ρωσικής οικονομίας από τις πρώτες ύλες ηχεί εδώ και αρκετό καιρό, αλλά οι συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί σήμερα, καθιστούν το συγκεκριμένο στόχο πιο επίκαιρο». Υπό τις δεδομένες συνθήκες, δεν υπάρχει άλλη επιλογή, καταλήγει.
Η αντίδραση της αγοράς
Να σημειωθεί πάντως, ότι οι ρωσικές βιομηχανικές επιχειρήσεις εξακολουθούν να επιδεικνύουν θετικούς οικονομικούς δείκτες. Σύμφωνα με τις έρευνες του Ινστιτούτου Οικονομικής Πολιτικής «Γκαϊντάρ» που διεξήχθησαν το Σεπτέμβριο, οι βραχυπρόθεσμες επενδυτικές προσδοκίες στη βιομηχανία παραμένουν πάρα πολύ υψηλές, στα επίπεδα του 2012. Επίσης, ο «δείκτης βιομηχανικής αισιοδοξίας» που εισήγαγε το Ινστιτούτο, έφτασε το Σεπτέμβριο του 2014 στο μάξιμουμ μέσα στα τελευταία τρία χρόνια.
Τα μέλη του Ινστιτούτου θεωρούν πολύ πιθανό ότι τον Σεπτέμβριο θα σημειωθεί αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής. Στο πρώτο εξάμηνο η αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής ήταν 1,5% συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο το 2013, ενώ το ΑΕΠ αυξήθηκε σχεδόν στο διπλάσιο σε σχέση με πέρυσι (κατά 0,8%). Σύμφωνα με την έρευνα της Ανώτατης Οικονομικής Σχολής, η τελευταία φορά που παρατηρήθηκε κάτι ανάλογο ήταν το διάστημα 2010-2011, την περίοδο της συσσώρευσης αποθεμάτων. Ωστόσο, η ανάπτυξη εξαρτάται ολοκληρωτικά από τις κρατικές παραγγελίες.
Το παρόν διάστημα, σύμφωνα με τα στοιχεία των ειδικών, δεν αναπτύσσεται το σύνολο της βιομηχανίας, αλλά ένας μεμονωμένος κλάδος της, δηλαδή «η παραγωγή πλοίων, ιπτάμενων και διαστημικών σκαφών, καθώς και άλλων μεταφορικών μέσων». Ο τομέας αυτός περιλαμβάνει την παραγωγή σιδηροδρομικών βαγονιών, αεροσκαφών, ελικοπτέρων, υποβρυχίων κλπ. Δηλαδή, ένα σημαντικότατο όγκο μεταφορικών μέσων, τα οποία αγοράζουν το κράτος και κρατικές εταιρίες, συμπεριλαμβανομένου και του στρατού. Η αύξηση της παραγωγής στον τομέα αυτό παρατηρείται από τα μέσα του 2013 και επιταχύνεται σημαντικά μέσα στο 2014. Και οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στη ζήτηση που υπάρχει από την πλευρά του κράτους, σύμφωνα με την Ανώτατη Οικονομική Σχολή.