Η Σκωτία δείχνει το… κιλτ της

Στις 18 Σεπτεμβρίου οι πολίτες της Σκωτίας θα ψηφίσουν για το μέλλον της χώρας τους. Έπειτα από 307 χρόνια ένωσης της χώρας με την Αγγλία και τη δημιουργία του Ηνωμένου Βασιλείου, οι Σκώτοι θα ψηφίσουν αν η χώρα τους των 5,3 εκατομμυρίων κατοίκων θα
γίνει ανεξάρτητη. Οταν άρχισε η καμπάνια υπέρ της ανεξαρτητοποίησης, έμοιαζε σαν κακόγουστο αστείο. Αλλά οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι αυτό που πολλοί πίστευαν ότι είναι αδύνατο, μπορεί να συμβεί, και το Ηνωμένο Βασίλειο όπως το ξέραμε να μην συνεχίσει να υπάρχει. Το δημοψήφισμα καλεί τους πολίτες σε ένα απλό ερώτημα: Πρέπει η Σκωτία να είναι ανεξάρτητη;

Η κυβέρνηση της Σκωτίας, επικεφαλής της οποίας είναι το Σκωτσέζικο Εθνικό Κόμμα, δηλώνει ότι πρόκειται για την ευκαιρία μιας γενιάς να δώσει στους πολίτες την ευκαιρία να ελέγξουν τις αποφάσεις που τους αφορούν. «Ενα “ναι” στο δημοψήφισμα σημαίνει ότι το μέλλον της Σκωτίας εναποτίθεται στα δικά μας χέρια», αναφέρουν κυβερνητικά στελέχη και προσθέτουν ότι στο εξής η ζωή θα είναι καλύτερη και δικαιότερη για τους πολίτες.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον επιθυμεί η Σκωτία να παραμείνει μέρος ενός αδιαίρετου Ηνωμένου Βασιλείου, με την Βόρεια Ιρλανδία. Δηλώνει ότι πρόκειται για μια παράλογη απόφαση των Σκωτσέζων και ότι η παραμονή στο Ηνωμένο Βασίλειο θα τους προσφέρει ασφάλεια και ανάπτυξη. «Δεν υπάρχει επιστροφή» τονίζει.

«Θρίλερ» με το δημοψήφισμα

Το 53% των Σκωτσέζων ψηφοφόρων σκοπεύουν να καταψηφίσουν τη διάσπαση της περιοχής τους από το Ηνωμένο Βασίλειο σύμφωνα με την τελευταία σφυγμομέτρηση της κοινής γνώμης που δημοσιεύτηκε χθες Τετάρτη.

Η έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε από το ινστιτούτο Survation για λογαριασμό της εφημερίδας Daily Record έδειξε ότι το 47% των ψηφοφόρων που θα συμμετάσχουν στο δημοψήφισμα της επόμενης εβδομάδας με ερώτημα την ανεξαρτησία της Σκωτίας σκοπεύουν να ψηφίσουν υπέρ της διάσπασης.

Η δημοσκόπηση έδειξε επίσης ότι ένα ποσοστό που αγγίζει το 10% των ψηφοφόρων παραμένουν αναποφάσιστοι ως προς την τελική τους επιλογή με τους ειδικούς να εκτιμούν ότι τελικά θα είναι και αυτοί που θα κρίνουν την έκβαση του κρίσιμου για το μέλλον του Ηνωμένου Βασιλείου δημοψηφίσματος.

«Αλμα στο άγνωστο το «ναι» στην ανεξαρτησία»

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντειβιντ Κάμερον χαρακτήρισε «άλμα στο άγνωστο το «ναι» στην ανεξαρτησία» καλώντας του πολίτες να μην το κάνουν. «Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μια χώρα πολύτιμη και ιδιαίτερη. Αυτό είναι που διακυβεύεται. Συνεπώς ας μην αφήσουμε καμιά αμφιβολία στους Σκωτσέζους θέλουμε απελπισμένα να μείνετε δεν θέλουμε να διαλυθεί αυτή η οικογένεια εθνών», έγραψε ο Κάμερον στην αγγλική εφημερίδα «Ντέιλι Μέιλ» και πρόσθεσε πως «αν το Ηνωμένο Βασίλειο διαλυθεί, διαλύεται για πάντα. Η επιλογή που σας προσφέρεται είναι συνεπώς ξεκάθαρη: ένα άλμα στο άγνωστο με το ‘Ναι’ ή ένα καλύτερο μέλλον για τη Σκωτία με το Όχι»!

Ο συντηρητικός πρωθυπουργός προσθέτει πως ψηφίζοντας «όχι» οι Σκωτσέζοι θα παραμείνουν στην ένωση, αλλά με ενισχυμένες αρμοδιότητες για το κοινοβούλιο του Εδιμβούργου, όσον αφορά το δανεισμό, τους φόρους και τις δαπάνες.

Καθώς το Συντηρητικό Κόμμα του Κάμερον δεν είναι δημοφιλές στη Σκωτία (κατέχει μόνο μία από τις 59 έδρες του κοινοβουλίου του Εδιμβούργου), ο πρωθυπουργός κράτησε χαμηλό προφίλ στη διάρκεια της εκστρατείας μέχρι που μια δημοσκόπηση έφερε το στρατόπεδο της ανεξαρτησίας επικεφαλής στις προθέσεις ψήφου. Σύμφωνα με ορισμένα μέσα ενημέρωσης, ο αρχηγός της κυβέρνησης μπορεί να υποχρεωθεί σε παραίτηση από τους εσωκομματικούς αντιπάλους του αν αποτύχει να εμποδίσει τη Σκωτία να εγκαταλείψει την ένωση.

Μεγάλο παιχνίδι με τα ομόλογα λόγω… Σκωτίας

Επί της ουσίας πρόκειται για ένα πολιτικό θρίλερ το οποίο δεν αποκλείεται (ανάλογα και με το αποτέλεσμα της κάλπης) να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις που δεν θα αφήσουν ανεπηρέαστη τη… ζωή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μία εβδομάδα πριν από το δημοψήφισμα το «ναι» στην ανεξαρτησία φαίνεται ότι καταφέρνει να ανατρέψει ένα σημαντικό προβάδισμα 22 ποσοστιαίων μονάδων που κατείχε πριν από μόλις ένα μήνα η κίνηση «Καλύτερα μαζί» εκείνων που τάσσονται κατά της ανεξαρτησίας της Σκωτίας.

Και επειδή ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται τα… γνωστά και μη εξαιρετέα hedge funds, βλέποντας τις αναλύσεις που επαναφέρουν τα σενάρια περί διάσπασης της Ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν αποκλείεται να βρουν ένα κατάλληλο έδαφος για short θέσεις στα ομόλογα της περιφέρειας. Πρόκειται, έτσι και αλλιώς, για ένα μάλλον προφανές trade, την ώρα που η μεγάλη άνοδος στις τιμές των ομολόγων της περιφέρειας (έπειτα και από το ράλι που προκάλεσε η ανακοίνωση επιθετικών μέτρων στήριξης των οικονομιών από τον Mario Draghi) ρίχνει τις αποδόσεις σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, πως μέχρι και πριν μερικές ημέρες δημοψήφισμα της 18ης Σεπτεμβρίου περνούσε στα ψιλά. Αυτό, ωστόσο, άλλαξε από τη στιγμή που είδαν το φως της δημοσιότητας οι πρώτες δημοσκοπήσεις που έδειχναν το «ναι» είτε να προηγείται είτε να βρίσκεται μια ανάσα πίσω από το «όχι». Η αλλαγή αυτή της εικόνας των δημοσκοπήσεων φέρνει τις αγορές μπροστά σε ένα νέο tail risk, ένα απρόβλεπτο αποτέλεσμα που εάν επιβεβαιωθεί, είναι ικανό να προκαλέσει σοβαρούς τριγμούς σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή περιφέρεια.

Ήδη, τα ισπανικά ομόλογα αποδεικνύουν ότι το δημοψήφισμα της Σκωτίας θα πρέπει να αφορά πάρα πολύ στην ευρωπαϊκή περιφέρεια. Αναλυτές προειδοποιούν πως εάν οι Σκωτσέζοι αποφασίσουν υπέρ της απόσχισης από το Ηνωμένο Βασίλειο, αυτό θα ενθαρρύνει και άλλα αυτονομιστικά κινήματα στην Ευρώπη.

Μοιραία, η σκέψη όλων στρέφεται αμέσως στην εύπορη περιοχή της Καταλονίας, η οποία σχεδιάζει το δικό της δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία στις 9 Νοεμβρίου. Σε αντίθεση με τα όσα συμβαίνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, η κεντρική κυβέρνηση της Μαδρίτης αντιτίθεται στο δημοψήφισμα και υπόσχεται να το ακυρώσει ή έστω να το αγνοήσει.

Φόβος και αβεβαιότητα στα χρηματιστήρια

Οι αγορές υποεκτίμησαν ή καλύτερα αγνόησαν στην αρχή τη σοβαρότητα της πολιτικής μάχης στη Σκωτία και την κρισιμότητα των εξελίξεων για τη Μεγάλη Βρετανία. Ωστόσο, μετά τις πρώτες δημοσκοπήσεις που το “Ναι” για την απόσχιση της Σκωτίας έδειχνε να κερδίζει έφαδος, οι επενδυτές πήραν το μήνυμα και αντίκτυπος στην αγορά ήταν άμεσος με τη στερλίνα να υποχωρεί και την αβεβαιότητα και τον φόβο να εκτοξεύονται στα Χρηματιστήρια.

Η δημοσιοποίηση της πρώτης δημοσκόπησης που το “Ναι” επικρατεί προκάλεσε την υποχώρηση της στερλίδας απέναντι σε ευρώ και δολάριο. Τώρα οι επενδυτές αγωνίζονται να υπολογίσουν και να ενσωματώσουν στις αποτιμήσεις των μετοχών τον αντίκτυπο του debate καθώς και την πιθανότητα απόσχισης της Σκωτίας με ότι αυτό συνεπάγεται τόσο για την ίδια όσο και για την υπόλοιπη Μεγάλη Βρετανία, καθώς και τις πολιτικές επιπτώσεις στην κυβέρνηση Κάμερον.

Όπως επισημαίνουν παράγοντες της αγορές οι αποτιμήσεις των μετοχών σε αυτή τη φάση υποδηλώνουν μικρό κίνδυνο απόσχισης της Σκωτίας, κάτι που αναμένεται να αλλάξει καθώς η ώρα της κάλπης πλησιάζει. Πλέον όμως οι επενδυτές βρίσκονται σε “κόκκινο συναγερμό” καθώς οι εξελίξεις αναμένονται ραγδαίες και οι αποφάσεις καθοριστικές για μια σειρά πραγμάτων τόσο στη Βρετανία όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Με bank exit απειλούν οι τράπεζες

Οι διοικήσεις τραπεζικών κολοσσών όπως η Royal Bank of Scotland και τα Lloyds Banking Group επιχειρώντας να ανατρέψουν αυτό που φοβούνται και να μπλοκάρουν μια τέτοια εξέλιξη, προειδοποιούν ότι στην περίπτωση ανεξαρτητοποίησης της Σκωτίας θα “μεταναστεύσουν” τις έδρες τους σε άλλες χώρες. Η Royal Bank of Scotland και η Standard Life μπορεί να βρεθούν να εδρεύουν σε ένα νέο κυρίαρχο κράτος, με μεγάλα ερωτηματικά σχετικά με το νόμισμα, το ρυθμιστικό πλαίσιο και τη στήριξη από την κεντρική τράπεζα.

Το μέλλον του χρηματοπιστωτικού κλάδου της Σκωτίας εξελίσσεται σε ένα από τα πιο φλέγοντα ζητήματα ενόψει του δημοψηφίσματος. Μέχρι τώρα, Lloyds και RBS απέφευγαν να εμπλακούν στην ευρύτερη συζήτηση και να αποκαλύψουν τα σχέδιά τους. Οι δύο τράπεζες είναι οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις της Σκωτίας, αλλά ο μεγαλύτερος πελάτης τους δεν είναι άλλος από την βρετανική κυβέρνηση.

«H RBS πιστεύει ότι θα ήταν αναγκαία η αλλαγή έδρας» αναφέρει η σχετική χρηματιστηριακή ανακοίνωση και συμπληρώνει: «Το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία είναι θέμα του λαού της Σκωτίας. Η Σκωτία ήταν η πατρίδα της RBS από το 1727. Η RBS σκοπεύει να διατηρήσει σημαντικό επίπεδο των δραστηριοτήτων της και απασχόλησης στην Σκωτία για να στηρίξει τους πελάτες της και τις δραστηριότητες όλης της τράπεζας».

Στην ετήσια έκθεσή της, η RBS είχε επισημάνει ότι υπάρχουν «ουσιαστικές αβεβαιότητες» που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την πιστοληπτική της αξιολόγηση σε περίπτωση επικράτησης του «Ναι». Μεταξύ των αβεβαιοτήτων αναφέρει τις «δημοσιονομικές, νομισματικές, νομικές και ρυθμιστικές» αλλαγές με τη δημιουργία ενός νέου κράτους.

Το βράδυ της Τετάρτης και η Lloyds Banking Group επιβεβαίωσε ότι θα προχωρήσει σε αλλαγή έδρας από το Εδιμβούργο στο Λονδίνο σε περίπτωση νίκης του «Ναι». Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η Standard Life, που ιδρύθηκε το 1825, και καταστρώνει σχέδια έκτακτης ανάγκης, να μετακινήσει αλλού τις δραστηριότητές της εάν οι ψηφοφόροι ψηφίσουν υπέρ της ανεξαρτησίας. Η Σκωτία αντιστοιχεί στο 8,4% του πληθυσμού των 63 εκατομμυρίων του Ηνωμένου Βασιλείου.

Από τις κύριες ανησυχίες των τραπεζιτών είναι το νόμισμα και το κανονιστικό – ρυθμιστικό πλαίσιο. Η σκωτσέζικη ανεξαρτησία θα μπορούσε να τους στερήσει την πρόσβαση στα κεφάλαια της Τράπεζας της Αγγλίας ως έσχατου δανειστή.

Φυγή κεφαλαίων στη Βρετανία

“Σε φυγή κεφαλαίων θα μπορούσε να οδηγήσει η αβεβαιότητα για το νόμισμα της Σκωτίας σε μια πιθανή ανεξαρτητοποίηση της περιοχής από τη Μεγάλη Βρετανία”, είχε προειδοποιήσει ο πρόεδρος της HSBC Holdings Plc Ντάγκλας Φλίντ. Πλέον ο φόβος γίνεται πραγματικότητα.

Σύμφωνα με πηγές σε δικηγορικά γραφεία και εταιρείες επενδύσεων, τις τελευταίες ημέρες καταγράφεται φυγή κεφαλαίων εκατομμυρίων στερλινών από τη Σκωτία στη Βρετανία, υπό τον φόβο των επιπτώσεων μιας ανεξαρτησίας της Σκωτίας.

“Όλοι έχουν αρχίσει να λαμβάνουν μέτρα”, τόνισε στους Financial Times επενδυτικός σύμβουλος της Multrees Investor Servises. Παράλληλα, η δικηγορική εταιρία Turcan Conell με έδρα το Εδιμβούργο, παραδέχθηκε ότι λαμβάνει πλήθος ερωτήσεων από πελάτες, οι οποίοι ανησυχούν για τις αποταμιεύσεις και τις επενδύσεις τους.

http://www.sofokleousin.gr/