Νέο αεροδρόμιο Καστελίου Κρήτης , πόσο πιο ακριβό ;

Έχουν περάσει πολλοί πλέον μήνες –χρόνια-, από την πρώτη φορά που τέθηκε θέμα για κατασκευή νέου αεροσταθμού στο Καστέλι . Σχεδόν όλοι οι τοπικοί φορείς έχουν τοποθετηθεί αλλά κανείς δεν έχει απαντήσει μέχρι τώρα στο πολύ βασικό ερώτημα πόσο πιο ακριβό θα είναι το νέο αυτό αεροδρόμιο , για τις αναμφίβολα καλύτερες υπηρεσίες που θα παρέχει .

Δεν υπάρχει αμφιβολία , ότι κατασκευασμένο με τα νέα διεθνή πρότυπα , θα…..
ενσωματώνει την τελευταία τεχνολογία και ότι καινούργιες τεχνικές θα συμπεριληφθούν : φυσούνες , hydrant ( τροφοδοσία με καύσιμο από υπόγειες σωληνώσεις που φτάνουν σε κάθε θέση στάθμευσης ) , αυτοματισμοί κ.λ.π. Επίσης η νέα κατασκευή , θα λύνει και άλλα λειτουργικά προβλήματα που έχουν παρατηρηθεί στο ήδη υπάρχον αεροδρόμιο αφού για παράδειγμα , θα προβλέπει περισσότερες θέσεις στάθμευσης , μεγαλύτερες αίθουσες κ.λ.π. , τέλος θα βάλει τέρμα στην ηχορύπανση της Ν.Αλικαρνασσού και στην ανασφάλεια που δημιουργεί η απογείωση πάνω από αστική περιοχή .

Συγκρινόμενο με το παλιό αεροδρόμιο ( πρώτες πτήσεις το 1946 με DC-3/ντακότες ) το νέο φαντάζει να έχει μόνο πλεονεκτήματα και μια γρήγορη προσέγγιση –αλλά και βιαστική- κάνει τους πάντες να τοποθετούνται υπέρ της κατασκευής του .

Όμως , μια προσεκτικότερη και βαθύτερη μελέτη , δημιουργεί ερωτήματα τα οποία μέχρι τώρα δεν έχω ακούσει να απαντώνται σχεδόν από κανένα ( πλην ελαχίστων ) , παρότι το θεωρούσα αυτονόητο να τεθούν μετά τον πρώτο ενθουσιασμό και μάλιστα όταν ομάδες ανθρώπων ζουν από τον τουρισμό : ξενοδόχοι , tour operators , υπάλληλοι στην τουριστική βιομηχανία , έμποροι κ.λ.π. από τους οποίους περίμενα βαθύτερη και πολυδιάστατη ανάλυση .

Επειδή όπως ανέφερα ξεκινώντας , έχουν περάσει πολλοί μήνες και αυτό δεν έγινε , νοιώθω την ανάγκη να επισημάνω την διάσταση που έχει διαφύγει . Με απλά λόγια να έχουμε κατά νου ότι :

Ο ιδιώτης επενδυτής , είναι λογικό να προσδοκά την επιστροφή των χρημάτων της επένδυσης και του λογικού κέρδους του . Τα κέρδη αυτά , θα προκύψουν από χρήματα τα οποία θα πληρώνουν αυτοί που κάνουν χρήση του αεροδρομίου . Μία αρχική εκτίμηση για το ποσό της επιβάρυνσης αυτής -εφαρμόζοντας αναλογικά συμπεράσματα από το Ελ. Βενιζέλος- τοποθετείται με συντηρητικούς υπολογισμούς γύρω στα 35-40 € για κάθε απογειοπροσγειωση ( αφού ο τουρίστας θα χρησιμοποιήσει το αεροδρόμιο δύο φορές ) , αλλά λόγω της μη ύπαρξης εσόδων , από μεγάλα καταστήματα/επιχειρήσεις όπως αυτά που υπάρχουν στην περιοχή του Ελ. Βενιζέλου , καθώς και της αρκετά μικρότερης κίνησης του Αερ. Καστελίου σε σχέση με αυτή του Βενιζέλου , η επιβάρυνση αυτή θα είναι εντέλει πάνω από 50 € . Πόσο πάνω από 50 € για κάθε απογειοπροσγειωση ; Αυτό θα το καθορίσει ο αριθμός πτήσεων του νέου αεροδρομίου . Κι εδώ όμως τα στοιχεία δεν είναι καλά , ο Βενιζέλος διακινεί 17 εκ. επιβάτες σε σύγκριση με 5εκ στο Αερ. Ηρακλείου , επίσης θα πρέπει να θεωρηθεί δεδομένη η διαφυγή πτήσεων , από το ακριβό πλέον Αερ. Καστελίου προς Χανιά και ίσως Σητεία , άρα θα μειωθούν οι επιβάτες κι άλλο και ο επιμερισμός θα γίνει σε ακόμα μικρότερο πλήθος . Εκτός κι αν ο επενδυτής ( που είναι λογικό ) απαιτήσει το κλείσιμο των Χανίων , Σητείας ώστε να αποφύγει διαρροές και συγκρίσεις .

Πάντως , ακόμα κι αν η επιβάρυνση είναι εντέλει περίπου στα 50 € για κάθε διπλή κίνηση ( που φοβάμαι ότι θα είναι μεγαλύτερη ) θα πρέπει να εξεταστούν οι επιπτώσεις της . Πώς θα αντιδράσει ο πελάτης/τουρίστας όταν μια εβδομάδα διακοπές στην Κρήτη από 460€ αυξηθεί στα 510€ ; Οι φορείς έχουν λάβει υπόψη τους την παράμετρο , την στιγμή που νέες αγορές : Τυνησία , Αίγυπτος , Μαρόκο , Τουρκία , Δαλματικές ακτές αναδύονται ; Έχουν γίνει μελέτες επιπτώσεων ; Αν έχουν γίνει γιατί δεν έχουν δημοσιοποιηθεί ;

Το να καταφύγει ένα κράτος σε αποικιακής μορφής σύμβαση για ένα έργο που είναι εντελώς αδύνατο να το κατασκευάσει μόνο του , είναι ίσως λογικό , αν δεν μπορώ να έχω αεροδρόμιο θα το κάνω έστω κι έτσι . Όμως εδώ , αεροδρόμιο υπάρχει . Βεβαίως θέλει παρεμβάσεις και βελτιώσεις , αλλά μην ξεχνάμε και μόνο ότι εξυπηρετεί 5 εκ.επιβάτες το χρόνο δεν επιδέχεται αμφιβολία ότι λειτουργεί αρκετά καλά . Βελτιώσεις και παρεμβάσεις λοιπόν , μπορούν να γίνουν και μάλιστα χωρίς μεγάλο κόστος . Εδώ είναι η δεύτερη έκπληξη μου , γιατί μετά τους πρώτους μήνες από τη στιγμή που ετέθη θέμα νέου αεροδρομίου περίμενα από φορείς να υποδείξουν με ποιες τροποποιήσεις το υπάρχον αεροδρόμιο θα γίνει απολύτως λειτουργικό . Περίμενα όταν επικρατούσε ψυχραιμία μετά τον πρώτο ενθουσιασμό να ειπωθεί ότι με κάποιες παρεμβάσεις φτάνουμε σχεδόν στο ίδιο αποτέλεσμα , χωρίς το δυσβάσταχτο κόστος της νέας κατασκευής . Ποιες είναι αυτές ; Καταρχήν , φτάνει να δει κάποιος την περιοχή από το Google earth για να αντιληφθεί ότι επέκταση του λοξού διαδρόμου προς την πλευρά της Π.Ε.Ο. Ηρακλείου-Αγ.Νικολάου (και όχι προς το λιμάνι όπως είχε αρχικά σχεδιαστεί ) με πιθανή βύθιση του δρόμου , μπορεί να δώσει έναν σύγχρονο και λειτουργικό αεροδιάδρομο που θα ανακουφίζει την Ν.Αλικαρνασσό , αφού οι απογειώσεις θα γίνονται πλέον στη θάλασσα . Τέλος μερική έστω παραχώρηση τμήματος της 126 Σ.Μ. δίνει την έκταση , για όλα τα άλλα ( πρόσθετες θέσεις στάθμευσης , νέες εγκαταστάσεις κ.λ.π. ) ας μην ξεχνάμε εξάλλου ότι πλέον στρατιωτικά αεροσκάφη δεν υπάρχουν στο Ηράκλειο . Μία πλήρης δε , μετακίνηση της 126 προς το Καστέλι , όπου εξάλλου βρίσκονται και τα αεροσκάφη , δημιουργεί έκταση στο πολιτικό αεροδρόμιο ίση ή μεγαλύτερη από αυτή που θα κατέχει σύμφωνα με το σχεδιασμό το νέο πολιτικό αεροδρόμιο Καστελίου και βεβαίως σε αυτή την περίπτωση κάνεις ότι χρειάζεται τώρα , αλλά και στο μέλλον .

Υπάρχει λοιπόν λύση ισοδύναμη . Φτάνει να υπάρξει συντονισμός και κατανόηση μεταξύ υπουργείων .
Τελειώνοντας , ας κάνουμε μια υπόθεση . Ας φανταστούμε ότι το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι λειτουργεί . Πώς θα είναι τα πράγματα ;

Ξεκινώντας από το πιο κοντινό , η Ν.Αλικαρνασσός , θα είναι καλύτερα ή ως νέες Γούρνες θα αντιληφθούν την μεγάλη αλλαγή στην εμπορική δραστηριότητα και χωρίς τα οφέλη από την λειτουργία του αεροδρομίου , θα αναπολούν αργά πλέον τις δραματικές αλλαγές που έφερε στην περιοχή τους ;

Οι κάτοικοι του Ηρακλείου τώρα , που θέλουν να ταξιδέψουν , θα πρέπει να αντιμετωπίσουν εκτός από το πιο ακριβό εισιτήριο αφού το νέο αεροδρόμιο πρέπει να επιστρέψει την επένδυση και το κόστος της μετακίνησης στο Καστέλι , ξέχωρα από την καθυστέρηση .

Ο τουρισμός εντέλει , ο οποίος τα τελευταία χρόνια είναι και η βασική βιομηχανία του νησιού . Θα μπορέσει να επιζήσει μετά την όποια μείωση επιβατικής κίνησης θα επιφέρει η αναμφίβολη αύξηση του κόστους · πόσες θέσεις εργασίας θα χαθούν από τη μείωση αυτή και ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στην τοπική κοινωνία ; Οι τοπικοί φορείς που ασχολούνται με τον τουρισμό , πολλοί από τους οποίους –κατά τα λεγόμενά τους- ανταπεξέρχονταν οριακά πριν το νέο αεροδρόμιο θα υπάρχουν με τα νέα δεδομένα ;

Όλα τα πιο πάνω ερωτήματα πρέπει να εξετασθούν σε βάθος και να απαντηθούν , κυρίως από τους εκπροσώπους του τουρισμού και των εργαζομένων σε αυτόν , πριν καταλήξουμε στο αν θα βοηθήσει την ανάπτυξη του νησιού η κατασκευή και κυρίως η λειτουργία από κάποια ξένη εταιρεία , του νέου αεροσταθμού . Το γεγονός ότι ανήκουν στο κράτος αεροδρόμια και λιμάνια και άρα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν εργαλεία ώστε να εφαρμοστεί τουριστική πολιτική είναι σημαντικό πλεονέκτημα που δεν πρέπει να αγνοείται .

Άρης Κουσουλός
Ηράκλειο Κρήτης