Η αναγέννηση είναι μονόδρομος

Του Nικου Γ. Ξυδακη

Σε μια από τις κρισιμότερες συνεδριάσεις της, ίσως την κρισιμότερη κατά την Γ΄ Ελληνική Δημοκρατία, η Βουλή με τις ψήφους του ΠΑΣΟΚ και του ΛΑΟΣ ενέκρινε το Πρόγραμμα Στήριξης και τα συνοδά μέτρα λιτότητας του ΔΝΤ και της Ε.Ε. Το δίλημμα, ΔΝΤ ή χρεοκοπία, απαντήθηκε και το φάσμα της χρεοκοπίας απομακρύνθηκε προσώρας. Το τίμημα προβλέπεται εξαιρετικά οδυνηρό. Ουσιαστικά πρόκειται για δοκιμασία πρωτοφανή, όχι μόνο για την ελληνική αλλά για οποιαδήποτε δυτική κοινωνία: μπορεί η Ελλάδα να …
.

αντέξει περικοπές που μεταβάλλουν δραματικά τον τρόπο ζωής; Μπορεί η Ελλάδα σε ελάχιστο χρόνο, ουσιαστικά σε έξι μήνες, να μεταρρυθμίσει όλες σχεδόν τις βασικές της δομές, σε συνταξιοδοτικό, ασφαλιστικό, φορολογικό, δημόσια διοίκηση, ανταγωνιστικότητα;

Εμπειροι Ευρωπαίοι πολιτικοί και οικονομολόγοι πιστεύουν πως η Ελλάδα ίσως δεν αντέξει το βάρος της πρωτοφανούς δοκιμασίας. Κανείς δεν θα άντεχε, λένε. Ωστόσο, και τα υπόλοιπα σενάρια, δηλαδή η αναδιάρθρωση του χρέους ή η έξοδος από τη Ζώνη του Ευρώ, φαίνονται τούτη τη στιγμή εξίσου ή και περισσότερα οδυνηρά.

Σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα έχει μπει σε άλλη ιστορική φάση – οικονομικά, πολιτικά, ανθρωπολογικά. Ο Ελληνας εγκατέλειψε απότομα τη σφαίρα της ευημερίας και της αμεριμνησίας και μπήκε στη σφαίρα της ανάγκης, της σπάνιδος, της φτώχειας, σε ό,τι θεωρούσε μακρινό παρελθόν. Κλονίζονται βεβαιότητες, βιορυθμοί, σχεδιασμοί ζωής, οι ίδιες οι ζωές. Αυτός ο κλονισμός πρέπει να απορροφηθεί τώρα. Πρώτα η παγωνιά, μετά η οργή, ύστερα το πένθος – όλα φυσιολογικά στάδια, που τα περνάμε, αλλά πρέπει να το κάνουμε πολύ γρήγορα, ο ιστορικός χρόνος έχει πυκνώσει και μάς κυνηγάει πια, δεν μας χαρίζεται ούτε στιγμή. Πρέπει ταχύτατα να περάσουμε σε αναχώνευση του νέου, να αντιληφθούμε τους εαυτούς μας στο νέο περιβάλλον και ταυτοχρόνως να δράσουμε, αυτό κυρίως: να δράσουμε συντεταγμένα, με δικαιοσύνη και πειθαρχία. Να κινηθούμε προς τα εμπρός, προς μια ουσιαστική βαθιά αναγέννηση θεσμών, δομών, νοοτροπιών. Η αναγέννηση είναι μονόδρομος