Προχειρότητες με τη Χρυσή Αυγή

Εντάξει, ο Αύγουστος είναι μήνας χαλαρός και οι άδειες αφήνουν κενά τα δημοσιογραφικά γραφεία.
Όμως όταν ένα σοβαρό θέμα βρίσκεται μπροστά στα μάτια μας και κάνουμε πέντε μέρες να το πάρουμε χαμπάρι, δεν φταίει το καλοκαιράκι.

Αυτό συνέβη με το θέμα της προτεινόμενης από τη Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή διάταξης του νέου Ποινικού Κώδικα, η οποία προσδιορίζει ότι:

«Όποιος συγκροτεί ή εντάσσεται ως μέλος σε δομημένη και με διαρκή εγκληματική δράση ομάδα τριών ή περισσοτέρων προσώπων, που επιδιώκει την τέλεση περισσότερων κακουργημάτων για προσπορισμό οικονομικού οφέλους, τιμωρείται με κάθειρξη έως δέκα έτη και χρηματική ποινή. Η μη διάπραξη οποιουδήποτε από τα σχεδιαζόμενα εγκλήματα συνεπάγεται την επιβολή μειωμένης ποινής».

Σε άλλο σημείο, όπως έγραψε το «Ποντίκι» την περασμένη Πέμπτη 28 Αυγούστου, διευκρινίζεται ότι όσοι κατηγορούνται και καταδικάζονται για «διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης», κατηγορία που βαρύνει τους περισσότερους από τους προφυλακισμένους βουλευτές της Χρυσής Αυγής, θα επιβαρύνονται ως προς το σύνολο της επιβαλλόμενης ποινής κάθειρξης (από πέντε έως και δέκα έτη).

Το θέμα βεβαίως υπήρχε από την Κυριακή 24 Αυγούστου, αφού το «Βήμα της Κυριακής» είχε δημοσιεύσει την πρόταση της Νομοπαρασκευαστικής και βεβαίως το εν λόγω σημείο. Ωστόσο, ουδείς φαίνεται να το αξιολόγησε και ούτε καν το συσχέτισε με την υπόθεση της Χρυσής Αυγής, μέλη της οποίας κατηγορούνται για ένταξη σε εγκληματική οργάνωση και κορυφαία στελέχη της έχουν παραπεμφθεί με την κατηγορία της διεύθυνσης εγκληματικής οργάνωσης.

Αντιθέτως, έως τότε, σε μια αποθέωση προχειρότητας, το σημείο που προβλήθηκε από την πρόταση για τον νέο Ποινικό Κώδικα ήταν αυτό που σχετίζεται με την «προσβολή του πολιτεύματος», το οποίο διάφοροι συσχέτισαν με… απειλή για την ελεύθερη έκφραση γνώμης και το ερμήνευσαν ως απόπειρα φίμωσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (social media).

Βεβαίως, η πραγματικότητα είναι διαφορετική, καθώς τα ειδικά άρθρα 111, 112, 113 και 114, που αφορούν την προσβολή του πολιτεύματος, προβλέπουν ποινές κάθειρξης οι οποίες φθάνουν έως και τα ισόβια για όποιον «επιχειρεί με βία ή απειλή βίας να καταλύσει, να αλλοιώσει ή να καταστήσει ανενεργό, διαρκώς ή προσκαίρως, το δημοκρατικό πολίτευμα…». Το πού βρήκαν οι διάφοροι προχειρολόγοι την απειλή για τη δημόσια έκφραση γνώμης είναι άγνωστο…

Ενδεχόμενο αποφυλάκισης
Χρειάστηκε το σχετικό δημοσίευμα του «Ποντικιού» την Πέμπτη, το οποίο σημείωνε την επίπτωση στην υπόθεση της Χρυσής Αυγής, για να πέσουν την επομένη βροχή τα πρωτοσέλιδα.

Και πάλι όμως η προσέγγιση του θέματος, σε κάποιες τουλάχιστον περιπτώσεις, υπήρξε πρόχειρη και προβληματική, διότι το θέμα κατεγράφη ως «Διάταξη – συγχωροχάρτι για την εγκληματική δράση» της Χρυσής Αυγής, η οποία απειλεί να τινάξει στον αέρα το «νομικό υπόβαθρο» του κατηγορητηρίου κατά του νεοναζιστικού κόμματος. Ο λόγος; Το ότι ο «προσπορισμός οικονομικού οφέλους», αναγκαία προϋπόθεση για την καταδίκη για εγκληματική οργάνωση, «δεν υπάρχει στη δικογραφία για την υπόθεση της Χρυσής Αυγής».

Στο παιχνίδι, μάλιστα, σύμφωνα με το ρεπορτάζ των «Νέων» την Παρασκευή, την επομένη του δημοσιεύματος του «Π», μπήκε και το υπουργείο Δικαιοσύνης, κύκλοι του οποίου σημείωναν προς την εφημερίδα «με έμφαση» ότι «οι προτάσεις αυτές δεν σημαίνει ότι αυτοδικαίως θα υιοθετηθούν από τον αρμόδιο υπουργό Χαράλαμπο Αθανασίου, ο οποίος σε καμιά περίπτωση δεν δεσμεύεται να τις ακολουθήσει».

Αν πάλι ο υπουργός αποδεχθεί την εν λόγω πρόταση ως έχει στο συγκεκριμένο σημείο, τότε, όπως σημειώνουν «ανώτερες δικαστικές αρχές» στην ίδια εφημερίδα, «δεν μπορεί παρά να εφαρμοστεί και στην υπόθεση της Χρυσής Αυγής» και «μια τέτοια διάταξη θα οδηγούσε σε ουσιαστική αθώωση των κατηγορουμένων».

Ο λόγος της αθώωσης; Ότι όταν παραπέμπονταν τα στελέχη της Χ.Α. για ένταξη σε εγκληματική οργάνωση και διεύθυνσή της, αυτό έγινε με τον ισχύοντα Ποινικό Κώδικα, ο οποίος προβλέπει ότι με κάθειρξη έως 10 ετών τιμωρείται όποιος συγκροτεί ή εντάσσεται ως μέλος σε δομημένη και με διαρκή δράση ομάδα από τρία ή περισσότερα άτομα και επιδιώκει τη διάπραξη συγκεκριμένων κακουργηματικών πράξεων. Χωρίς δηλαδή τη (νέα) πρόβλεψη περί προσπορισμού οικονομικού οφέλους.

Ακόμη περισσότερο, όμως, εικάζεται ότι, αμέσως μετά την έναρξη εφαρμογής του νέου Π.Κ., θα πρέπει να αποφυλακιστούν όσα μέλη της Χ.Α. κατηγορούνται μόνο για ένταξη σε εγκληματική οργάνωση και διεύθυνσή της, αφού η έλλειψη κατηγορίας περί προσπορισμού οικονομικού οφέλους καθιστά πλημμέλημα την κατηγορία που τους βαρύνει και θα πάψει η προφυλάκισή τους.

Προφανώς, αν και νομικό, το θέμα της Χ.Α. θα έχει σοβαρές πολιτικές επιπτώσεις στην κυβέρνηση – και ο καθένας αντιλαμβάνεται γιατί…

Το νομικό ζήτημα
Σε κάθε περίπτωση, όμως, πέρα από το πολιτικό σκέλος, η υπόθεση αυτή δεν προέκυψε εκ λάθους ή τυχαία. Η πρόταση της Νομοπαρασκευαστικής επιχειρεί να απαντήσει σε έναν παραλογισμό που επικρατεί την τελευταία διετία στις δικαστικές αίθουσες, όπου διάφορα ποινικά εγκλήματα φτάνουν στο ακροατήριο με κατηγορίες περί εγκληματικής οργάνωσης, με συνέπεια να προκαλείται κίνδυνος ανισοβαρούς αντιμετώπισης όμοιων εγκλημάτων, ανάλογα με το αν υπάρχει στο κατηγορητήριο ο παράγοντας «εγκληματική οργάνωση» ή όχι.

Βεβαίως στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων οι παραπομπές με την εν λόγω κατηγορία καταπίπτουν ή επέρχεται αλλαγή του κατηγορητηρίου, άρα αυτό που μένει είναι μια χαοτική και άδικη ταλαιπωρία. Ως εκ τούτου προέκυψε η ανάγκη περαιτέρω λεπτομερούς ορισμού της «εγκληματικής οργάνωσης», ώστε να επέλθει η αναγκαία ισορροπία.

Το ζήτημα λοιπόν δεν είναι πολιτικό, αλλά κατά βάση νομικό και αφορά τη λειτουργία της Δικαιοσύνης. Και, βεβαίως, η σύνταξη του νέου Ποινικού Κώδικα θα πρέπει να γίνει με γνώμονα την απόδοση Δικαιοσύνης και όχι το πολιτικό κλίμα.

Εξάλλου, το ερώτημα πόσο οι Αρχές είχαν «δέσει» το κατηγορητήριο κατά της Χ.Α. ή αν το ΣΔΟΕ, το οποίο επί έναν χρόνο ερευνά τα οικονομικά της, έχει βρει στοιχεία επιβαρυντικά για τα μέλη της θα πρέπει να απαντηθεί μόνο στη δικαστική αίθουσα – πουθενά αλλού…

topontiki.gr