ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ Ή ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ Πορεία χωρίς πυξίδα ΤΟ ΜΕΤΕΩΡΟ ΒΗΜΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΚΕΡΜΑΤΙΣΜΟΥ

του Δημήτρη Μιχαλέλη

«Πολιτική είναι η συστηματική οργάνωση των εμπαθειών», είχε πει ο Αμερικανός ιστορικός Χένρυ Αντάμα. Φανταστείτε, λοιπόν, για να υπάρχουν τόσα σχήματα –και άλλα τόσα να κυοφορούνται– πόσα… αποθέματα εμπάθειας κρύβει η ελληνική πολιτική ζωή!
Σε μια από τις πλέον κρίσιμες συγκυρίες για την ιστορία της, η χώρα δυστύχησε να μην έχει πολιτικούς που να…
εμπνεύσουν τους πολίτες.

Η 4η Οκτωβρίου 2009 είναι –χωρίς δόση υπερβολής– μια ημερομηνία που θα μείνει στην ελληνική ιστορία. Πρόκειται για μια ημερομηνία-σταθμό, μετά από την οποία τίποτε δεν θα είναι –και δεν είναι…– το ίδιο με πριν!
Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι υπέστη δεινή ήττα η ΝΔ, ούτε ότι παραχώρησε την εξουσία στο ΠΑΣΟΚ. Είναι –ασχέτως αν ακόμα δεν έχει φανεί σε όλη την έκταση– ότι εκείνη τη μέρα η χώρα και οι πολίτες άνοιξαν μια πόρτα στην περιπέτεια…
Όπως σήμερα λέμε ότι η 18η Οκτωβρίου του 1981 ήταν και ημερομηνία-σταθμός για τη χώρα –ή το 89, το περίφημο «καλοκαίρι της κάθαρσης»– έτσι και για την 4η Οκτωβρίου του 2009, σε λίγα χρόνια, θα λένε ότι υπήρξε ένας σταθμός. Το ζητούμενο βεβαίως είναι να μην είναι ο…τελευταίος σταθμός! Και γι’ αυτό είναι υπεύθυνοι οι πολιτικοί, μα πρωτίστως οι πολίτες…
Εκείνο το οποίο με ασφάλεια μπορούμε να ισχυριστούμε είναι ότι η 4η Οκτωβρίου σήμανε το τέλος της ελληνικής ουτοπίας. Αίφνης και με τον πλέον οδυνηρό και δραματικό τρόπο διαπιστώνουμε ότι τίποτε απ’ ό,τι μαθαίναμε στο σχολείο ή καμιά από τις στερεότυπες πολιτικές αντιλήψεις των τελευταίων δεκαετιών δεν ισχύει: η Ελλάδα ΔΕΝ είναι σταυροδρόμι, η Ελλάδα ΔΕΝ έχει δεσπόζουσα θέση, ή τουλάχιστον τόσο δεσπόζουσα όσο θα θέλαμε, στην περιοχή, ο λαός ΔΕΝ είναι τόσο διαφορετικός όσο θα ήθελε από άλλους βαλκανικούς λαούς, η χώρα ΔΕΝ είναι τόσο ευρωπαϊκή όσο νόμιζε…
Το κουβάρι του «ελληνικού μύθου» δεν άρχισε να ξετυλίγεται μόνο του. Χρειάστηκαν πολλές εκλογικές αναμετρήσεις που ανέδειξαν πολλές ανίκανες κυβερνήσεις να διαχειριστούν τα οράματα ενός –κατά τα άλλα– ΠΕΡΗΦΑΝΟΥ λαού. Πλην όμως κι αυτή η περηφάνια, τώρα, αμφισβητείται. Από τα πλέον επίσημα χείλη –τόσο του Πρωθυπουργού, όσο και κορυφαίων υπουργών– εκστομίστηκαν βαριές κουβέντες για το φιλότιμο και την εντιμότητα των πολιτών. Δηλώσεις, πράξεις και παραλείψεις της κυβέρνησης δημιούργησαν την αίσθηση ότι δεν αμφισβητούνται πλέον τα έργα και οι ημέρες των προηγούμενων κυβερνήσεων της ΝΔ, αλλά τίθενται εν αμφιβόλω οι ικανότητες και οι προθέσεις των πολιτών. Άλλωστε, δεν μπορεί να ξεχάσει κάποιος ούτε τις κυβερνητικές κορόνες για «διεφθαρμένους πολίτες» ούτε τον απαξιωτικό τρόπο με τον οποίο αξιολογήθηκε η ελληνική οικονομία.
Το πρόβλημα, δυστυχώς, όμως, δεν είναι η κυβέρνηση! Αν το πρόβλημα περιοριζόταν στην κυβέρνηση, τότε πολύ εύκολα θα μπορούσε να αλλάξει. Όμως, το πρόβλημα είναι ότι σε μία από τις πλέον κρίσιμες συγκυρίες για την ιστορία της, η χώρα δυστύχησε να μην έχει πολιτικούς που να εμπνεύσουν τους πολίτες. Και σαν να μην έφθανε η περιορισμένη ηγετική εμβέλεια των περισσοτέρων, τώρα παρατηρούνται και φαινόμενα πολυκερματισμού. Ήδη στην Αριστερά, η οποία παραδοσιακά είχε πιο «ευαίσθητα αυτιά» στις αλλαγές –ασχέτως αν η ίδια δυσκολευόταν να τις ενστερνιστεί όταν την αφορούσαν– παρατηρείται εντονότατη κινητικότητα με τη δημιουργία ενός νέου φορέα, αυτού της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ Αριστεράς του Φώτη Κουβέλη.
Φυγόκεντρες δυνάμεις πλέον αναπτύσσονται και στην κεντροδεξιά, η οποία είναι σαφές πλέον ότι για πολλά χρόνια στο εξής δεν θα εκφράζεται από ένα κόμμα, όπως παραδοσιακά γινόταν με τη ΝΔ. Οι οδύνες της «νέας ΝΔ» είναι πολύ έντονες. Το κόμμα φυλλορροεί και σε κάθε δημοσκόπηση –όσο έχουν αυτές αξία όταν δεν υπάρχει διακύβευμα– καταγράφει και νέο αρνητικό ρεκόρ!
Πολλοί διατείνονται ότι το όραμα της νέας ηγεσίας είναι ένα κόμμα «καθαρό», το οποίο θα αναγεννηθεί ακόμη κι αν χρειάζεται να πέσει σε χαμηλά ποσοστά. Ασφαλώς η σύλληψη –θεωρητικά τουλάχιστον– δεν είναι λάθος. Αγνοεί, όμως, μια απαραίτητη προϋπόθεση: για να αυξηθούν τα ποσοστά που θυμίζουν «Σιβηρία» θα πρέπει να υπάρξει κάποιο κίνητρο! Και στην παρούσα φάση, στη ΝΔ το μόνο που υπάρχει είναι τα… χαμηλά ποσοστά! Το κίνητρο ή οι αφορμές για την αναγέννηση δεν φαίνονται στον ορίζοντα…
Στο χώρο της κεντροδεξιάς αναπτύσσει πλέον αυτόνομη και «ενοχλητική» για το δικομματισμό, δράση ο ΛΑ.Ο.Σ του Γιώργου Καρατζαφέρη. Η επικοινωνιακή δεινότητα του ιδίου, όσο και κάποιων εκ των κορυφαίων βουλευτών του έχει δημιουργήσει αφενός «κατάσταση ασφυξίας» στη Ρηγίλλης, αφετέρου προβληματισμό στο ευρύτερο πολιτικό σκηνικό για τη στρατηγική και τη στόχευση του κόμματος. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίες οι επιθέσεις που δέχεται το κόμμα του Γ. Καρατζαφέρη, στην προσπάθεια άμυνας που καταβάλλει το «παγιωμένο πολιτικό σύστημα».
Μιλώντας δε για το χώρο της «κεντροδεξιάς» –και μάλιστα εκείνου του τμήματος που αλληθωρίζει περισσότερο προς το κέντρο– οφείλει κάποιος να λάβει υπόψη και τις κινήσεις της Ντόρας Μπακογιάννη.
Είναι σαφές, λοιπόν, ότι στο πολιτικό σκηνικό παρατηρείται ένας «πολυκερματισμός». Είναι πολύ νωρίς για να σκεφθεί κάποιος αν υπάρχουν πολιτικοί ή σχηματισμοί που επενδύουν στον πολυκερματισμό. Το ίδιο ξεκάθαρη είναι και η άποψη των πολιτικών ότι το υπάρχον σύστημα έχει εξαντλήσει τα όριά του. Το ζητούμενο άρα είναι αν ο «πολυκερματισμός» στην πολιτική θα αποβεί «λυτρωτικός» για το σύστημα και αν θα οδηγήσει στην αναγέννησή του. Διότι αν απλώς πρόκειται για συμπτώματα πλήρους κατάρρευσης, τότε είναι εξίσου σαφές ότι με υλικά κατεδαφίσεως δεν μπορείς να οικοδομήσεις κάτι νέο…
ΠΗΓΗ