Φταίνε… τα αίτια της νοοτροπίας

Πως θα αλλάξει η Ελλάδα, αρχίζοντας από τα πραγματικά αίτια της κρίσης

Όταν, πριν από πολλά χρόνια, ήμουν νεοσύλλεκτος στό στρατόπεδο της Κορίνθου, ο επιλοχίας του 3ου λόχου, ένα συμπαθέστατο, κατά τα άλλα, νέο παιδί από το Ιερό Μεσολόγγι, βοηθός κρεοπώλη καθώς περήφανα βεβαίωνε, μας εξόντωνε καθημερινά στο καψόνι.
Συνήθως πριν από τό μεσημεριανό και πριν από το βραδυνό συσίτιο. Όχι σπάνια μας ξυπνούσε και τή νύχτα, με βάρβαρες φωνές και βρωμόλογα, αφού πρώτα μπέρδευε τα…..
άρβυλα για να μεγαλώνει τον πανικό και την ταραχή.
Όλοι οι νεοσύλεκτοι του 3ου λόχου είμαστε μεγαλύτεροι στην ηλικία από τον σχεδόν αμούστακο λοχία (που εκτελούσε χρέη και τον αποκαλούσαμε επιλοχία) καθώς είχαμε “καταταγεί” μετά από αναβολές λόγω σπουδών, και σχεδόν όλοι είμαστε πτυχιούχοι κάποιας πανεπιστημιακής σχολής (δεν υπήρχαν ακόμη τα ΤΕΙ).
Ανάμεσα σέ κάθε δεύτερο ή τρίτο παράγγελμα του τύπου: “εν-δυο-κάτω, αεροπορία βάλεσθε” κτλ , ο νεαρός επιλοχίας επαναλάμβανε, με πιο μπάσσα φωνή, ως υπογράμμιση, το αιτιολογικό σχόλιο του καψονιού: “για ν΄αλλάξετε μυαλά”!
Έχω ακούσει και διαβάσει έκτοτε, αμέτρητες φορές, την ίδια ακριβώς προτροπή, προερχόμενη τώρα, όχι από ένα νεαρό βοηθό κρεοπώλη, από τό Μεσολόγγι, αλλά από σοφούς “εθνικούς διδασκάλους” (στή λόγια εκδοχή και στό πρώτο πλυθυντικό, της μεγαλοπρεπείας) ότι δηλαδή “πρέπει να αλλάξουμε νοοτροπία!” Δεν γίνεται τίποτα αν δέν αλλάξουμε νοοτροπία. Μόνο άν αλλάξουμε νοτροπία μπορεί να γίνει το ένα ή το άλλό, π.χ. να βγούμε από την κρίση, να έρθουν ξένες επενδύσεις, να εκλείψει η φοροδιαφυγή, να πάρουμε το πρωτάθλημα” κτλ.κτλ.
Θυμάμαι, κάθε φορά, τον εμβληματικό επιλοχία του 3ου Λόχου, που μας είχε ταράξει στό καψόνι, το νεαρό παιδί από το Ιερό Μεσολόγγι και την παραπονεμένη διαπίστωσή του όταν μετά από 40 μέρες, φεύγαμε για άλλα στρατόπεδα: “Στό καλό. Δεν αλλάξατε βέβαια μυαλά αλλά εγώ έκανα ότι μπορούσα”!
Όντως το παιδί δεν “έφταιγε” σε τίποτα.΄Εκανε όσα καψόνια μπορούσε.Μέ μιαν απίστευτα αθώα υπεροχή, με ευσυνειδησία, σχεδόν με αγάπη. Αλλά τα “μυαλά” δεν αλλάζουν εύκολα. Γιατί η νοοτροπία είναι αποτέλεσμα, δεν είναι αίτιο. Για ν’ αλλάξουμε κάποτε νοοτροπία πρέπει να αλλάξουμε πρώτα σχολεία και πανεπιστήμια και νηπιαγωγεία και εφημερίδες και τηλεοράσεις (κυρίως!) και “προδιαγραφές” (επίσης, κυρίως) αρχόντων και κομμάτων και “πνευματικών ταγών” και δημοσιογράφων και παπάδων κτλ.
Αυτά τα δυο θα πηγαίνουν πολύ κοντά, σχεδόν παράλληλα. Όμως αλλαγή νοοτροπίας, αν δεν αλλάξουν αυτά και άλλα ακόμη, δεν γίνεται. Αλλαγή συμπεριφοράς (συνήθως προσωρινή και υποκριτική) από φόβο, ή από συμφέρον ή κυρίως από ανάγκη, ενδεχομένως ναι. Να “αλλάξουμε όμως μυαλά” (νοοτροπία) όπως πρόσταζε ο συμπαθής Λοχίας του 3ου Λόχου, αποκλείεται.
Ας αρχίσουμε λοιπόν από τα πραγματικά αίτια, που σταδιακά θά φέρουν το αποτέλεσμα, και ας κάνουμε τους άλλους προγραμματισμούς (π.χ.για την έξοδο από την κρίση, για την πάταξη της φοροδιαφυγής, για “τη νίκη στό πρωτάθλημα” κτλ. κτλ.) χωρίς να υπολογίζουμε στον παράγοντα “νοοτροπία”.
Θα ήταν δηλαδή σοφώτερο και εντιμότερο το παραάγγελμα: “αλλάξτε τα αίτια αυτής της νοοτροπίας”. Και βλέπουμε!

Ο Γιώργος Ε. Σαρειδάκις είναι πρώην ευρωβουλευτής