Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΜΕ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΑΚΡΙΒΕΙΑ

Η ΠΤΩΧΕΥΣΗ ΕΝΟΣ ΚΡΑΤΟΥΣ: ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΑΡΓΕΝΤΙΝΗΣ

Η Ελλάδα προσπαθεί να αποφύγει την πτώχευση – με την «βοήθεια» του ΔΝΤ. Δεν έχουν περάσει 10 χρόνια από τότε που η Αργεντινή ήταν στην ίδια ακριβώς κατάσταση.

Η Αργεντινή δεν κατάφερε να πετύχει τους στόχους που της είχε επιβάλλει το ΔΝΤ και τέλος του 2001 αδυνατούσε να πληρώσει τις δόσεις. Τι έγινε τότε? Αναδρομή στην τότε κατάσταση δημοσιευμένη 6/12/2001 από την επίσημη κρατική ιστοσελίδα ειδήσεων www.tagesschau.de από τους δημοσιογράφους Claudia Ulferts και Georg Thomas.
Οι λόγοι που έφεραν την Κρίση στην……
.

Αργεντινή, είναι άμεσα συνδεδεμένοι με αποφάσεις που πάρθηκαν τέλη της δεκαετίας του ’80 και αρχές της δεκαετίας του ’90. Μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας το 1983 η χώρα υπέφερε από υπερπληθωρισμό. Για να αναχαιτιστεί αυτό, οδήγησε τον τότε πρόεδρο Carlos Menem το 1991 μια δεσμευτική εξίσωση 1: 1 του τοπικού νομίσματος με το δολάριο ΗΠΑ. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα αρχικά στην οικονομική σταθερότητα και ανάπτυξη.

Το νόμισμα όμως της Αργεντινής, το Πέσος, από αρχές του 1992 ήταν ήδη υπερτιμημένο αφού ήταν άμεσα συνδεδεμένο με το Δολάριο. Τα εγχώρια προϊόντα έγιναν ξαφνικά πολύ πιο ακριβά από τα προϊόντα εισαγωγής, που είχε ως άμεσο αποτέλεσμα να χρεοκοπήσουν εργοστάσια και επιχειρήσεις της Αργεντινής.

Ακολούθησε μία φυγή άνευ προηγουμένου από εγχώριες εταιρείες στο εξωτερικό, τεράστια κεφάλαια εγκατέλειψαν την χώρα που είχε σαν αποτέλεσμα η Αργεντινή να ζητάει όλο και περισσότερα δάνεια για να καλύψει τις ανάγκες της.

Ακόμα πιο δύσκολη έκανε και την κατάσταση και η Βραζιλία που το 1999 υποτίμησε το δικό της νόμισμα. Το γειτονικό κράτος έγινε πόλος έλξης μετά αυτή την κίνηση για επενδυτές αφού τα προϊόντα της Βραζιλίας ήταν πλέον πολύ πιο δελεαστικά. Όχι μόνο επενδυτές εγκατέλειψαν την Αργεντινή, αλλά και οι εξαγωγές της χώρας μειώθηκαν δραστικά, αφού η Βραζιλία ήταν ο κύριος εμπορικός εταίρος της.

Με την σύνδεση του Πέσος με το δολάριο η Αργεντινή δεν είχε πλέον επιρροή στην νομισματική της πολιτική και ήταν άμεσα εξαρτημένη από τις ΗΠΑ. Η μεγάλη ανάπτυξη των ΗΠΑ τέλη της δεκαετίας του ’90, που ανέδειξε ένα ισχυρό δολάριο, είχε αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομία της Αργεντινής. Με αυτά τα δεδομένα η Αργεντινή είχε μόνο έναν τρόπο να βγει από την πίεση που της ασκούσαν – ξένα κεφάλαια. Η εξαρτημένη σύνδεση λοιπόν με το δολάριο ήταν ένας από του κύριους λόγους που οδήγησαν την χώρα σε οικονομική κρίση.

Για να αποφύγει η Αργεντινή την πτώχευση δόθηκαν από το ΔΝΤ το 2000 και το 2001 «πακέτα ενίσχυσης» τα οποία όμως ήταν συνδεδεμένα με άκρως σκληρούς όρους. Το ΔΝΤ για παράδειγμα ζήτησε σε αντάλλαγμα για τα δάνεια που χορηγήθηκαν στην Αργεντινή να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμά της μέσα σε ένα χρόνο σε $ 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια.

Για ένα πακέτο ενίσχυσης που δόθηκε τον Δεκέμβριο του 2000 ύψους 39,7 δισεκατομμύρια δολάρια, το ΔΝΤ ζήτησε μεταξύ άλλων την απελευθέρωση των ασφαλιστικών ταμείων, περισσότερες ιδιωτικοποιήσεις και μείωση εισαγωγών.

Ως αποτέλεσμα των δανείων που είχαν χορηγηθεί, η οικονομία έδειχνε να είχε σταθεροποιηθεί και το κλίμα στις αγορές ήταν θετικό. Όμως η τρομοκρατική ενέργεια στους δίδυμους πύργους τον Σεπτέμβριο του 2001 έφερε σε δεινή θέση την παγκόσμια οικονομία και ακολούθησε η κατάρρευση της οικονομίας της Αργεντινής αφού οι επενδυτές πλέον είχαν θορυβηθεί και η εταιρεία αξιολόγησης “Standard & Poor’s” μείωσε δείκτη πιστοληπτικής ικανότητας της Αργεντινής και το ΔΝΤ απέσυρε την υποστήριξή της, διότι η Αργεντινή δεν θα μπορούσε να ικανοποιήσει τα κριτήρια που της είχαν επιβάλλει.

Η εμπιστοσύνη του λαού στο κράτος είχε κλονιστεί ανεπανόρθωτα και οδήγησε στις 30 Νοεμβρίου 2001 σε ένα άνευ προηγούμενο κλίμα φόβου από τον λαό ο οποίος ζήτησε σε μία μόνο μέρα να γίνουν αναλήψεις καταθέσεων ύψους 1,3 δις δολάρια από τις τράπεζες. Οι πελάτες ζήτησαν 1:1 τις καταθέσεις τους σε δολάρια. Η κυβέρνηση αμέσως πάγωσε όλες τις τραπεζικές συναλλαγές. Επέτρεψαν μόνο μερικές εκατοντάδες δολάρια όριο ανάληψης το μήνα. Αυτό το μέτρο έδωσε το τελευταίο χτύπημα στην ήδη κλονισμένη εμπιστοσύνη του λαού προς την κυβέρνηση.

Στα μέσα Δεκεμβρίου του 2001 σημειώθηκαν σοβαρές αναταραχές στην χώρα. Η οικονομική κρίση είχε γίνει πλέον κυβερνητική κρίση. Σε διάστημα 2 εβδομάδων άλλαξε η χώρα 5 διαφορετικούς προέδρους! Χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους, σουπερ μάρκετ και καταστήματα λεηλατήθηκαν. 28 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στις εξεγέρσεις που ακολούθησαν. Η κυβέρνηση τελικά κήρυξε την χώρα σε έκτακτη ανάγκη. Η Αργεντινή, η οποία χρωστούσε δάνεια ύψους 100 δις δολάρια μέχρι εκείνη τη στιγμή, ανακοίνωσε επίσημα πλέον ότι πτώχευσε.

Αφού το ΔΝΤ σταμάτησε να την χορήγηση δανείων, η Αργεντινή σταμάτησε και τις πληρωμές των πιστωτών της. Για να αντιμετωπίσει την οικονομική κρίση η κυβέρνηση της Αργεντινής αφού ανέλαβε αρχές του 2002 τη θητεία της θέσπισε ένα πρόγραμμα έκτακτης ανάγκης που απελευθέρωσε το Πέσος από το δολάριο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το Πέσος να χάσει δραματικά σε αξία και ταυτόχρονα έγιναν προσπάθειες να σταθεροποιήσουν την οικονομία.

Η κυβέρνηση προσπάθησε να επαναδιαπραγματευθεί την υποστήριξη του ΔΝΤ, και παρότι αρνήθηκε να πληρώσει τους ιδιώτες πιστωτές της, της χορηγήθηκε τον Γενάρη του 2003 δάνειο ύψος 3 δις δολαρίων. Τον Απρίλιο του 2003 εκλέχθηκε ο Nestor Kirchner πρόεδρος της Αργεντινής. Για πολλούς ήταν ένα πρόσωπο παγκόσμιας αποδοχής και έτσι συντέλεσε στην ανοδική πορεία της χώρας του.

Το Σεπτέμβριο του 2003 η Αργεντινή είχε οφειλές ύψους 172 δις δολαρίων. Τα μισά από αυτά ήταν χρέη προς ιδιώτες. Μόνο το Ιανουάριο του 2005 η κυβέρνηση έκανε προσφορά στους πιστωτές της μειωθούν στο 50% έως 75% τα χρέη τους και να πάρουν καινούργια ομόλογα δημοσίου. Πράγματι οι περισσότεροι από τους πιστωτές δέχθηκαν την προσφορά που ως αποτέλεσμα είχε να μειωθούν τα χρέη της Αργεντινής τον Μάρτιο του 2005 από 172 δις δολάρια σε 76 δις δολάρια.

Λίγο μετά την κρίση, κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2002 η οικονομία αναπτύχθηκε και πάλι, και η ανάπτυξη συνεχίζεται κατά τα επόμενα έτη. Η οικονομία της Αργεντινής ανάκτησε τις δυνάμεις της χάρη και στην παγκόσμια ανάκαμψη, αλλά οι επικριτές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, ότι το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών είναι μεγαλύτερο από ποτέ.

Στην αναζήτηση των αιτίων που προκάλεσαν την κρίση, επικριτές κατηγορούν ευθέως και των ρόλο που έπαιξε το ΔΝΤ. Μέχρι και σήμερα η κυβέρνηση και ο λαός της Αργεντινής ρίχνουν το μεγαλύτερο βάρος που οδήγησε στην χρεοκοπία στο ΔΝΤ. Αναλυτές επισήμαναν ότι με την έγκαιρη παρέμβαση της κυβέρνησης και του ΔΝΤ θα είχαν αποφευχθεί τα περισσότερα. Ένα παράδειγμα είναι ότι το ΔΝΤ θα μπορούσε είχε επιβάλει στα μέσα της δεκαετίας του ’90 να αποκοπεί το Πέσος από το δολάριο!

Η ιστορία επαναλαμβάνετε κύριοι, αρκεί στην θέση της Αργεντινής να βάλετε την Ελλάδα και στην θέση της ΗΠΑ την Γερμανία. Όλα τα άλλα είναι ίδια.

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΑΕΡΑΚΗΣ
http://www.facebook.com