Η πολιτική ευστάθεια στη ευρωζώνη απειλείται από ανεργία-λιτότητα

Επιδείνωση των χρηματοοικονομικών εντάσεων εν όψει της αξιολόγησης των
τραπεζικών ισολογισμών ενδεχομένως να δούμε στην ευρωζώνη, σύμφωνα με τη
Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών και Προβλέψεων της Eurobank, η οποία
εξέδωσε σήμερα το εικοστό δεύτερο τεύχος της τριμηνιαίας της έκδοσης
«Global Economic & Market Outlook».

Σκοπός του είναι η ανάλυση της κατάστασης και των προοπτικών της
διεθνούς οικονομίας και των αγορών. Συγγραφείς της μελέτης είναι οι
Οικονομικοί Αναλυτές Όλγα Κοσμά και Βασίλης Ζάρκος, ενώ της επιτροπής
προΐσταται ο καθηγητής κ. Γκίκας Χαρδούβελης.

A. Προοπτικές για την παγκόσμια οικονομία

Ο ρυθμός ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας αναμένεται να επιταχυνθεί
από 2,9% το 2013 στο 3,5% το 2014, κυρίως λόγω ισχυρότερης ανάπτυξης
στις ανεπτυγμένες οικονομίες.

Ισχυρότερη ζήτηση στις αναπτυγμένες οικονομίες αναμένεται να στηρίξει
τις εξαγωγές των αναπτυσσόμενων οικονομιών. Ωστόσο, οι αναδυόμενες
οικονομίες με μεγάλη εξάρτηση από τις διεθνείς κεφαλαιακές ροές (π.χ.
Ινδονησία, Ινδία, Τουρκία) αναμένεται να επηρεαστούν αρνητικά από τη
μείωση της ποσοτικής χαλάρωσης της Fed.

i) Επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης για την οικονομία των ΗΠΑ

Ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας των ΗΠΑ αναμένεται να κινηθεί στα
χαμηλά επίπεδα του 2,0% κατά το δεύτερο ήμισυ του 2013, καθώς τα
περιοριστικά δημοσιονομικά μέτρα και η πολιτική αβεβαιότητα σε θέματα
χρηματοδότησης του προϋπολογισμού και του ανώτατου ορίου του χρέους
επιδρούν αρνητικά στην οικονομική δραστηριότητα.

Η πρόσφατη παύση της λειτουργίας του δημόσιου τομέα εξαιτίας της
πολιτικής διαφωνίας μεταξύ δημοκρατικών και ρεπουμπλικάνων αναμένεται να
αφαιρέσει περίπου 0,25 ποσοστιαίες μονάδες από το ρυθμό ανάπτυξης του
τέταρτου τριμήνου του 2013.

Εκτιμούμε ότι ο ρυθμός αύξησης της οικονομικής δραστηριότητας θα
επιταχυνθεί από 1,6% το 2013 στο 2,5% το 2014, καθώς η αρνητική επίδραση
από τη δημοσιονομική προσαρμογή σταδιακά υποχωρεί.

Η βαθμιαία ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων, η απομόχλευση των νοικοκυριών
και η ανάκαμψη της πιστωτικής επέκτασης αναμένεται να αποτελέσουν
θετικούς παράγοντες για την προοπτική της αμερικανικής οικονομίας.

ii) Αναιμική ανάκαμψη στην ευρωζώνη

Εκτιμούμε ότι το ΑΕΠ της ευρωζώνης θα συνεχίσει να καταγράφει θετικούς
ρυθμούς ανάπτυξης το δεύτερο εξάμηνο του έτους και το 2014, καθώς η
βελτίωση της οικονομικής εμπιστοσύνης, κυρίως λόγω της υποχώρησης του
κινδύνου διάσπασης της ευρωζώνης, αναμένεται να συνεχίσει να επηρεάζει
θετικά την πραγματική οικονομία.

Ωστόσο, η οικονομική ανάπτυξη προβλέπεται να είναι αναιμική (1% το 2014)
λόγω της συνεχιζόμενης προ-κυκλικής δημοσιονομικής προσαρμογής, των
συνθηκών πιστωτικής στενότητας και της παραμένουσας πολιτικής
αβεβαιότητας.

B. Κίνδυνοι για την παγκόσμια οικονομία

i) H απόσυρση των μέτρων επεκτατικής νομισματικής πολιτικής της Fed μπορεί να προκαλέσει αναταράξεις στις διεθνείς αγορές

Οι παγκόσμιες χρηματοοικονομικές αγορές επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από την άσκηση νομισματικής πολιτικής της Fed.

Ύστερα από ένα τρίμηνο υψηλής μεταβλητότητας λόγω προσδοκιών για
ενδεχόμενο μείωσης του μεγέθους της ποσοτικής χαλάρωσης, οι αποδόσεις
των ομολόγων μειώθηκαν και αποκαταστάθηκε η ισορροπία στις αγορές όταν η
Fed ανέβαλε την έναρξη της απόσυρσης μέτρων της επεκτατικής πολιτικής
της το Σεπτέμβριο.

Ένας σημαντικός κίνδυνος που ελλοχεύει εξαιτίας της αλλαγής νομισματικής
πολιτικής της Fed είναι μια απότομη αύξηση του κόστους δανεισμού,
τροφοδοτώντας περαιτέρω μεταβλητότητα στις αναδυόμενες αγορές και
εκτροχιάζοντας την παγκόσμια ανάπτυξη.

Για το λόγο αυτό, η μετάβαση σε μια λιγότερο επεκτατική νομισματική
πολιτική εκ μέρους της Fed θα πρέπει να γίνει σταδιακά και ομαλά, με
ξεκάθαρη και έγκαιρη στρατηγική επικοινωνίας ώστε να μην αιφνιδιαστούν
οι αγορές.

ii) Νέα επεισόδια πολιτικής αστάθειας στην περιφέρεια της ευρωζώνης

Η περαιτέρω βελτίωση της οικονομικής εμπιστοσύνης και η απρόσκοπτη
επίτευξη των διαρθρωτικών αλλαγών στην ευρωζώνη προϋποθέτει πολιτική
σταθερότητα.

Ωστόσο, η πολιτική ευστάθεια στις χώρες της περιφέρειας απειλείται από
τους εύθραυστους κυβερνητικούς σχηματισμούς, την υψηλή ανεργία, την
κόπωση των νοικοκυριών από τη μακρόχρονη λιτότητα και την πιθανή
περαιτέρω περικοπή των εισοδημάτων από νέα μέτρα.

iii) Ενδεχόμενη επιδείνωση των χρηματοοικονομικών εντάσεων στην ευρωζώνη εν όψει της αξιολόγησης των τραπεζικών ισολογισμών

Η αξιολόγηση των τραπεζικών ισολογισμών είναι απαραίτητη διαδικασία για
την ενίσχυση της διαφάνειας και της εμπιστοσύνης του ευρωπαϊκού
τραπεζικού συστήματος.

Ωστόσο, βραχυπρόθεσμα, η αξιολόγηση ενδέχεται να αποθαρρύνει την
χορήγηση νέων δανείων καθώς οι τράπεζες επικεντρώνονται στη βελτίωση της
κεφαλαιακής τους επάρκειας.

Επιπλέον, οι χρηματοοικονομικές συνθήκες είναι πιθανόν να ενταθούν λόγω
της αβεβαιότητας ως προς το ύψος των κεφαλαιακών ελλείψεων που θα
προκύψουν από την αξιολόγηση, την ανησυχία ότι τα δημόσια ταμεία
κεφαλαιακής ενίσχυσης θα αποδειχθούν ανεπαρκή για την κάλυψη των αναγκών
ανακεφαλαιοποίησης και το φόβο ότι οι ιδιώτες θα κληθούν να αναλάβουν
σημαντικές απώλειες.