Ο «αθάνατος μύθος» της Κάλλας

«Η είσαι γεννημένος καλλιτέχνης ή δεν είσαι. Και παραμένεις καλλιτέχνης, αγαπητέ, ακόμη κι αν η φωνή σου είναι χαμηλότερη από πυροτεχνήματα…

Ο καλλιτέχνης είναι πάντοτε εκεί», είχε δηλώσει κάποτε η Μαρία Κάλλας. Κι είχε τόσο μεγάλο δίκιο… Γιατί η ίδια, όπως αποδείχθηκε, γεννήθηκε καλλιτέχνιδα, έζησε ως αληθινή καλλιτέχνιδα, πέθανε ως καλλιτέχνιδα και με την ύπαρξή της έδωσε νόημα στη λέξη «καλλιτέχνης».

Χθες συμπληρώθηκαν 90 χρόνια από τη γέννηση της κορυφαίας ντίβας της όπερας. Και η επέτειος αυτή, στην οποία ήταν αφιερωμένο το χθεσινό doodle της Google, στάθηκε αφορμή να ξαναθυμηθούμε πως η Μαρία Κάλλας ήταν μία και μοναδική, γι’ αυτό και τόσα χρόνια μετά τον θάνατό της παραμένει αναντικατάστατη και σημείο αναφοράς. Ολα αυτά τα χρόνια πέρασαν από την όπερα πολλές ταλαντούχες υψίφωνοι. Καμία όμως δεν κατάφερε να αγγίξει τον μύθο αυτής της μοναδικής Ελληνίδας θεάς!

Η ζωή και η καριέρα της Μαρίας Κάλλας έχει αποτελέσει και συνεχίζει να αποτελεί αστείρευτο θέμα συζήτησης αλλά και έμπνευσης. Δεν ήταν μόνο το τεράστιο ταλέντο της αλλά και η ξεχωριστή προσωπικότητά της που την ανέδειξε σε μία από τις κορυφαίες καλλιτέχνιδες όλων των εποχών. Πολλά έχουν ειπωθεί, πολλά έχουν γραφτεί κι ακόμα περισσότερα έχουν ακουστεί για τη Μαρία Κάλλας. Η καλύτερη εικόνα του εαυτού της ωστόσο σκιαγραφείται μέσα από τα δικά της λόγια.

Ενα από τα μεγάλα απωθημένα της ήταν πως δεν κατάφερε να απολαύσει τα παιδικά της χρόνια: «Ημουν πάντα πολύ ώριμη για την ηλικία μου. Δεν είχα παιδικές φίλες. Θα ήθελα να μπορούσα να επανέλθω σ’ εκείνες τις μέρες. Αν μπορούσα μόνο να τα ξαναζήσω όλα πάλι, πόσο θα ήθελα να παίξω και να χαρώ με άλλες κοπέλες! Πόσο ανόητη ήμουνα…» είχε εξομολογηθεί κάποτε, ενώ είχε επίσης πει: «Θα έπρεπε να υπάρχει νόμος που να απαγορεύει στα παιδιά να κάνουν καλλιτεχνικές εμφανίσεις σε μικρή ηλικία».

H μεγάλη σοπράνο με τον Αριστοτέλη Ωνάση και με τον Τζον Κένεντι. «Είναι πολύ παράξενο το συναίσθημα να είμαι ζωντανός μύθος ενώ βρίσκομαι ακόμη στη γη», έλεγε η Κάλλας

Η Κάλλας υπήρξε γυναίκα παθιασμένη αλλά και ταυτόχρονα απολύτως αξιοπρεπής. Ισως γιατί, όπως η ίδια έλεγε, «θα ήθελα να ήμουν η Μαρία, αλλά υπάρχει η Κάλλας που απαιτεί να κρατάω την αξιοπρέπειά μου». Στη δουλειά της ήταν τελειομανής, αυστηρή, κάποιοι μάλιστα τη χαρακτήριζαν ιδιόρρυθμη και κακότροπη. «Δεν είμαι άγγελος και δεν προσποιούμαι ότι είμαι.

Αυτός δεν είναι ένας από τους ρόλους μου. Είμαι μια γυναίκα και μια σοβαρή καλλιτέχνιδα, και θα ήθελα έτσι να κριθώ», έλεγε, ενώ όσον αφορά την αυστηρότητά της είχε δηλώσει: «Θα είμαι πάντα όσο πιο δύσκολη γίνεται για να πετύχω το καλύτερο. Αλλά δεν κλωτσάω, όπως λένε, τους τενόρους, ούτε πετάω καρέκλες στους βαρύτονους, ούτε οδηγώ τους μαέστρους στο ψυχιατρείο. Αυτά θα έκανε μια τρελή γυναίκα και όχι μια ιδιόρρυθμη».

H Μαρία Κάλλας ως «Τόσκα».

Η σχέση της Κάλλας με τη σκηνή ήταν μεταφυσική. Οταν βρισκόταν στο σανίδι χανόταν σε μια άλλη διάσταση, μεταμορφωνόταν. «Δεν ξέρω τι μου συμβαίνει στη σκηνή. Κάτι άλλο φαίνεται να με καταλαμβάνει», έλεγε συχνά. Κι αυτό το «άλλο» που την καταλάμβανε ήταν μια μαγική δύναμη που δεν μπορούσε να αφήσει κανέναν ασυγκίνητο, ούτε καν τους εχθρούς της, που αναγκάζονταν να υποκλιθούν στο μεγαλείο της. Κι αυτή ήταν για κείνη η πιο μεγάλη νίκη: «Δεν θα σκότωνα τους εχθρούς μου, αλλά θα τους έκανα να πέσουν στα γόνατα. Μπορώ, πρέπει να το κάνω», έλεγε χαρακτηριστικά.

Το Google τίμησε με τον δικό του τρόπο τη Μαρία Κάλλας

Παρ’ όλα αυτά, όσο παθιαζόταν με τον μύθο που είχε δημιουργηθεί γύρω από το όνομά της, άλλο τόσο καταπιεζόταν: «Είναι πολύ παράξενο να συναίσθημα να είμαι ζωντανός μύθος ενώ βρίσκομαι ακόμη στη γη. Ισως θα ήταν καλύτερο αν όλοι αυτοί οι άνθρωποι που θαύμαζαν τη φωνή μου αποφάσιζαν να με θεωρούν αθάνατη μετά τον θάνατό μου. Αν γινόταν αυτό, θα καθόμουν πάνω σε κάποιο σύννεφο, θα κοίταζα κάτω και θα απολάμβανα το θέαμα, αντί να κάθομαι και να ανησυχώ αν θα καταφέρω να βγάλω τις ψηλές μου νότες». Και αυτό ακριβώς συνέβη: η Μαρία Κάλλας έμεινε στην Ιστορία ως ένας αθάνατος μύθος…

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΚΟΥΚΑ
ankouka@pegasus.gr

ethnos.gr